poniedziałek, 30 marca 2020

Św. Rozalia Sinibaldi z Palermo, patronką broniącą przed epidemiami

Rozalia urodziła się na zamku Olivella w pobliżu Bergamo ok. 1130 roku (inny podawany termin to 6 października 1129 roku), jako córka księcia Sinibalda kuzyna króla Guglielmo, służącego królowi Normanów Rogerowi II. Ze strony matki – Marii Guiscardi pochodziła z rodu księcia Apulii, którego więzy krwi łączyły z samym Karolem Wielkim. W najstarszych pieśniach o św. Rozalii z 1630 roku znaleźć można takie wersety:

Z krwi Karola Wielkiego,

Cesarza chrześcijańskiego

(w innej zaś)

Rozalia od wielkiego

Krew Karóla prowadzi:

Tej odstąpić stanu swego

Wrodzona cnota radzi.

Będąc w ciąży, Maria Guiscardi miała natchniony sen, w którym otrzymała polecenie, aby noszone pod sercem dziecko nazwać niespotykanym imieniem Rozalia, będzie bowiem ona najpiękniejszym kwiatem rodu i wyspy. Miał to być również proroczy symbol jej życia pokutnego, połączenie nazw dwóch kwiatów: „rosa” - róża (kolce róży to zwiastun cierpiętniczego i pokutnego życia, wyrzeczenie się świata i wielkich umartwień oraz wielkiej miłości do Boga i ludzi) i dziewczęcej niewinności „lilium” - lilia (biel lilii - życie czyste, niewinne, dziewicze i oddane Panu Bogu). Przyszła święta została ochrzczona przez Arcybiskupa Palermo w kaplicy Pałacu Normanów Capella Palatina w roku 1130. Chrzestnymi Rozalii byli król Roger II i jego małżonka Margherita di Navarra.  O religii, Bogu oraz o historii Jezusa Chrystusa, który zginął na krzyżu Rozalia została zapoznana przez swoje pobożne opiekunki Laurikę oraz następnie Antonią. Wszystkie te wartości Rozalia przechowywała głęboko w swoim sercu.

Jako nastolatka Rozalia przeżywała duchową rozterkę w swoim wrażliwym sercu, musiała się zdecydować, czy wybrać bogate i pełne wrażeń życie elit społecznych do których należała jej rodzina, czy poświęcić się Chrystusowi - w życiu w ubóstwie, w zaparciu się samej siebie i dźwiganiem krzyża w każdy dzień - którego kochała całym swoim młodym sercem. W wieku dwunastu lat zgodnie ze swoim sumieniem, w tajemnicy przed całą rodziną (wiedziała o nich tylko jej religijna ochmistrzyni Antonia) złożyła śluby dozgonnej czystości.

Treść ślubowania jaka zachowała się w niektórych źródłach brzmiała następująco:Mój najmilszy Jezu, Stwórco mój, Odkupicielu mój, Zbawicielu mój! Ja Rozalia, niegodna służebnica Twoja, u Stóp Majestatu Twego, w obecności wszystkich świętych i Aniołów w niebie, Tobie ślubuję i przyrzekam, że czystość duszy i ciała zachowam przez cały ciąg życia mojego. Ciebie całym i szczerym sercem obiecuję kochać, jako duszy mojej jedynego Oblubieńca, a dla chwały i czci Twojego Przenajświętszego Imienia, i dla Twojej Boskiej miłości, odrzekam się wszelkich całego świata próżności i rozkoszy; a ja Ci się teraz z ciałem i duszą oddaję na całopalną, aż na wieki ofiarę: tak też od Ciebie wzajemnie Najmiłościwszy Panie i Dobro moje najwyższe, niech będę uznana i przyjęta za Twoją najniższą służebnicę i niegodną oblubienicę, aż na wieki wieków. Amen.”

Ślubowanie czystości były wielkim zaskoczeniem dla rodziców, którzy wiązali ze swoją córką wielkie nadzieje a planowane układy związane z dobrym zamążpójściem zostały wywrócone do góry nogami. Na dworze zaczęły ją dotykać różne przykrości, drwiny, przytyki i udręczenia. Ale Rozalia dla miłości Oblubieńca swego Jezusa Chrystusa, nad wszystko ukochanego, najmilej i najchętniej znosiła, pamiętając słowa Odkupiciela świata: „Kto miłuje ojca i matkę nade mnie, nie jest mnie godzien” stanowiące dla niej tarczą przed zaznawanymi przykrościami. Jej kontemplacyjna osobowość zaczęła tęsknić za innym życiem niż te w którym się wychowywała, zaczęła tęsknić do świata innych wartości. Dusza jej potrzebowała niebiańskiej przestrzeni a nie ziemskiej ciasnoty, ludzi goniących za dworskimi zaszczytami, sławą i pieniędzmi.

Namawiana i następnie wręcz zmuszana przez swoich rodziców do zamążpójścia za królewskiego familianta Baldwina w wieku czternastu lat (ok. roku 1143) na noc przed ogłoszeniem jej zaręczyn, uciekła do jaskini niedaleko miejscowości Quisquine w pobliżu Palermo, zabrawszy ze sobą kilka niezbędnych drobiazgów oraz krzyż i modlitewniki.. Podjęła też decyzję o mocniejszym związaniu się z Bogiem, aby prowadzić pustelnicze życie, zgodnie ze ślubowaniem jakie złożyła Najwyższemu. Jako widzialny dowód swojego oddania i poświęcenia się Bogu wyryła żelaznym rylcem na ścianach jaskini napis: „Ja Rozalia Sinibaldi, córka pana (hrabiego) na Kwiskwinie i Róży, odważyłam się była z miłości ku memu Panu Jezusowi Chrystusowi, tę grotę zamieszkać”.

Jaskinia ta nie była jednak dla Rozalii zbyt długo schronieniem, ponieważ miejsce jej odosobnienia i kontemplacji zostało bardzo szybko odkryte przez okolicznych mieszkańców, którzy byli bardzo zdziwieni i zszokowani, że tak piękna, młoda dziewczyna prowadzi pustelnicze życie. Mieszkańcy coraz tłumniej i częściej zaczęli ją odwiedzać w jaskini co bardzo utrudniało jej skupienie się i skoncentrowanie na pokutowaniu. Coraz więcej ludzi zaczęło podejrzewać, że zaginioną nie tak dawno arystokratką jest ta młoda pustelnica. Z tego też powodu Rozalia postanowiła zmienić miejsce swojego odosobnienia.

W roku 1154, Rozalia pożegnała się ze swoją dotychczasową kryjówką i wyruszyła w góry, gdzie w grocie na skalistym urwisku Monte Pellegrino została do końca swojego życia. W przerwach od modlitwy i kontemplacji z groty mogła obserwować piękne fale Morza Tyrreńskiego a przy dobrej widoczności mogła zobaczyć wulkan Wezuwiusz oraz niekończące się obok góry owocowe sady, gaje pomarańczy, migdałów, drzewek oliwnych i ogrody pełne kwiatów.

Rozalia od dziecka była wychowana w przytulnych murach arystokratycznego zamku i jej organizm nie był przyzwyczajony do surowych wręcz spartańskich warunków z jakimi przyszła święta musiała się zmierzyć prowadząc swoje pustelnicze życie wysoko na górze. Całość pogłębiał młody wiek oraz brak umiejętności i doświadczenia życiowego do takiego surowego życia. Wszystko to złożyło się na krótkie ale święte życie św. Rozalii. Nie jest znana dokładna data odejścia Rozalii do Domu Ojca ale według różnych przekazów ludowych, najprawdopodobniej zmarła 4 września 1160 roku a w czasie umierania towarzyszył jej ksiądz lub zakonnik, który zawiadomiony o ciężkim stanie pustelnicy, przybył do groty i udzielił jej ostatnich sakramentów. Ciało Rozalii zostało w naturalny sposób zmumifikowane przez krople wody kapiące ze skalnych minerałów jaskini. Woda ściekając, pokryła je rodzajem powłoki przezroczystej jak alabaster: „Bowiem krople wody z kamienia pieczary, w której żyła, kapiąc i w kamień się obracając, ciało otoczyły, pochowały i zamknęły - jak bursztyn świeży [zasklepia] żyjątka - i nad nim kamień na dwie dobre piędzi gruby jak grobowiec jakiś znaczny wybudowały. W tym to grobie godnie pochowane i ludziom nieświadome leżało (...) ciało św. Rozalii”, można przeczytać w jednym z opracowań biograficznych.

O pierwszym objawieniach św. Rozalii dowiadujemy się z przekazów ludowych, legend i różnych hipotez. Pierwsze objawienie o którym jest wspominane w różnych źródłach, miało miejsce w roku 1348 podczas pandemii dżumy w Bivonie (zachodnia część Sycylii), następnie św. Rozalia objawiła się w Palermo w 1474 roku a w Quisquinie powstał ołtarz ku jej czci, przy którym modlono się o pomoc w uzdrowieniach. W tym czasie rozpoczęto po okolicznych grotach poszukiwania ciała św. Rozalii ale na tamten moment nie natrafiono na ziemskie szczątki świętej. Z tamtego okresu nie zachowały się również żadne spisane i tym samy jak najbardziej wiarygodne historie o uzdrowieniach za pośrednictwem św. Rozalii.

Z roku 1624 podczas epidemii dżumy gruczołowo - dymieniczej na Sycylii, pochodzą już potwierdzone dokumentami informacje o objawieniach Rozalii. Wtedy to objawiła się ona jednej z miejscowych kobiet, której opowiedziała o swoim życiu, dała też wskazówki gdzie znajduje się jej ziemskie ciało, nakazała też, aby przejść w uroczystej procesji z jej relikwiami przez całe miasto. Kierując się wskazówkami otrzymanymi podczas objawienia znaleziono szczątki Rozalii w jaskini na Monte Pellegrino. Zwłoki były zmumifikowane pod wpływem kapiących na ciało kropli deszczu. Kardynał Gianettino Doria powołał specjalną komisję do zbadania ciała Rozalii, której przewodniczył Jezuita ojciec Giordano Cascini. Po dogłębnych badaniach Konsylium jednogłośnie stwierdziło, że są to relikwie Rozalii i, że po procesji jaka odbyła się 22 lutego 1625 roku, epidemia dżumy cudownie ustała.

Po uznaniu przez Konsylium cudu ustania epidemii dżumy za przyczyną Rozalii, Kościół Katolicki w 1630 roku uznał ją formalnie jako Świętą a Papież Urban VIII 26 stycznia tego roku wpisał jej imię do Martyrologium Rzymskiego oznaczającą kanonizację Rozalii jako Świętej. Papież Pius XI w roku 1927 uznał datę 4 września jako oficjalną datę śmierci św. Rozalii będący jednocześnie jej świętem w Kościele.

Po cudzie ustania epidemii w Palermo św. Rozalia została uznana patronką broniącą przed różnymi najgorszymi, powodującymi masowe zgony epidemiami takimi jak dżuma, tyfus czy cholera czy chorobami zakaźnymi, trzęsieniami ziemi, głodem czy wojną. Od roku 1831 św. Rozalia jest opiekunką Sycylii. Święta określana jest tą, która „swym zapachem odpędza morowe powietrze, tam gdzie ona spoczywa, tam są krainy zdrowe”.

Relikwie Świętej spoczywają w katedrze p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny - Santa Rosalia - w Palermo w specjalnie przeznaczonej i poświęconej jej Kaplicy. Złożone są w 600 kilogramowej srebrnej trumnie, oglądać ją można 4 września oraz od 11 do 15 lipca w czasie niezwykle hucznych i bogatych uroczystości upamiętniających odnalezienie ziemskich szczątków Świętej, a na zakończenie tych uroczystości odbywa się wspaniała, rozśpiewana, uroczysta procesja.

Współcześnie jak wiele innych świętości sprzed wieków, pamięć o św. Rozalii prawie, że zanikła. Właściwie jedynymi krajami w których nadal w niektórych miejscach czczona jest św. Rozalia są Włochy w szczególności Sycylia oraz Polska. Do Polski relikwie Świętej zostały przywiezione przez Jezuitów do Krakowa 25 lipca 1630 roku.

Szczególnym miejscem kultu św. Rozalii w Polsce jest miejscowość Wrocanka, w woj. podkarpackim, niedaleko Krosna. Dzięki księdzu Karolowi Molęckiemu w 1861 roku sprowadzono do Wrocanki relikwie św. Rozalii. W 1862 roku wybudowano neogotycką kaplicę poświęconą św. Rozalii. Kaplica stoi w zagajniku nazywanym Dębinką. Kaplica jest murowana, otynkowana, nakryta dwuspadowym dachem, wzniesiona jest na planie prostokąta z półokrągło zamkniętym prezbiterium. Ściany z wąskimi oknami zakończonymi ostrym lukiem wzmocnione są przyporami. Nad frontową ściana wznosi się attyka. Wewnątrz kaplica ozdobiona jest współczesnymi freskami, na których przedstawione są sceny z życia św. Rozalii. Centralne miejsce w ołtarzu zajmuje patronka kaplicy św. Rozalia w grocie i wieńcem z róż na głowie. Niedaleko od poświęconego budynku znajduje się cudowne źródełko. Na skraju zagajnika pod zadaszeniem, na prostej podstawie stoi drewniana figura św. Rozalii. Postać w prawej ręce trzyma krzyż, w lewej książkę z czaszką a na głowie ma nałożony wieniec z czerwonych róż.

Na dzień dzisiejszy według mojej najlepszej wiedzy w Polsce jest 12 parafii, w których patronką jest św. Rozalia w pierwszym lub drugim wezwaniu. Z ciekawostek dotyczących światowego kultu św. Rozalii to może być informacja, że w Meksyku siedem miast w różnych stanach nosi nazwę Santa Rosaria zaś w Kolumbii w prowincji Vichada też istnieje jedna miejscowość o tej nazwie.

Johann Goethe (1749-1832, niemiecki poeta, dramaturg, uczony, polityk, wolnomularz) po pobycie na Monte Pellegrino tak się wyraził:

Wchodząc schodami na Monte Pellegrino, ujrzałem piękną fasadę sanktuarium Patronki Palermo, które znajduje się w skalnej grocie przerobionej na świątynię. Najpierw minąłem kruchtę, by wejść do głównej części kościoła. Nagle stanąłem oniemiały z wrażenia, ponieważ nie spodziewałem się, że zobaczę tu tak wielki cud przyrody. W głównym ołtarzu przezroczysta mgiełka otaczała niebieskim światłem figurę Matki Bożej. Z lewej strony groty od wejścia znajdował się ołtarz poświęcony św. Rozalii z Jej figurą. W blasku światła zobaczyłem piękną kobiecą postać. Leżała z przymkniętymi oczami, podpierając głowę prawą ręką. Była ubrana w suknię ze złota ozdobioną szlachetnymi kamieniami, na głowie miała koronę ze złota. Wizerunek Chrystusa Ukrzyżowanego i lilia były także ze złota. Obok stał mały aniołek (putto) z liliowym wiankiem, czuwający nad spokojnym snem Świętej. Kiedy klęczałem przed wizerunkiem św. Rozalii, zabrakło mi słów, a łzy spływały po policzkach. To nie były łzy bólu czy cierpienia. To były słodkie łzy - łzy szczęścia. Tu zobaczyłem, jaką nagrodą obdarzył Cię Rozalio Bóg za cierpienie, które ofiarowałaś dla Niego”.

W ikonografii, św. Rozalia zwana również Rozalią Sycylijską „Świętą Śpiącą”, „Małą Świętą” lub Santuzzą - przedstawiana jest jako pustelnica leżąca we wgłębieniu groty albo obok niej, cała jakby w zachwyceniu, również jako postać, która pisze na ścianie imię, najczęściej w szarej szacie przepasanej sznurem, z rozwianymi włosami i wieńcem białych róż na nich, w ręku trzyma krzyż lub trupią czaszkę. Atrybutami Świętej są: krzyż, czaszka (symbol pustelniczego życia), dzban lub inne naczynie z wodą, studzienka czy źródełko w grocie, laska z kadzielnicą, kadzidło do odkażania w czasie zarazy, z kagankiem do oświetlenia groty, grota w której mieszkała, pielgrzymia laska z bukłakiem na wodę, dyscyplina do biczowania, wieniec z róż, księga oraz lilia. Na obrazach często znajdują się ciała zmarłych rozrzuconych po ziemi jako symbol, że św. Rozalia jest patronką od wszelakiej zarazy.

Litania do Świętej Rozalii

Kyrie elejson, Chryste elejson, Kyrie elejson. Chryste, usłysz nas, Chryste, wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba, Boże – zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże, zmiłuj się nad nami,
Duchu Święty, Boże, zmiłuj się nad nami,
Święta Trójco, Jedyny Boże, zmiłuj się nad nami,
Święta Maryjo, módl się za nami,
Święta Boża Rodzicielko, módl się za nami,
Święta Panno nad Pannami, módl się za nami,
Święta Rozalio, módl się za nami,
Święta Rozalio, Oblubienico Pana Jezusa, módl się za nami,
Święta Rozalio, Boga nad wszystko kochająca, módl się za nami,
Święta Rozalio, dla Boga rodziców i krewnych opuszczająca, módl się za nami,
Święta Rozalio, ślub dozgonnej czystości dla Boga czyniąca, módl się za nami,
Święta Rozalio, ze krwi królewskiej pochodząca, módl się za nami,
Święta Rozalio, na dworze królewskim wychowana, módl się za nami,
Święta Rozalio, odważnie ze świata rezygnująca, módl się za nami,
Świata Rozalio, dla miłości Boga na pustynię się udająca, módl się za nami,
Święta Rozalio, z Bogiem w pustelni rozmawiająca, módl się za nami,
Święta Rozalio, nieustannym widzeniem Aniołów obdarzona, módl się za nami,
Święta Rozalio, różą i lilią nazwana, módl się za nami,
Święta Rozalio, różo panieńskiej skromności, módl się za nami,
Święta Rozalio, lilio anielskiej czystości, módl się za nami,
Święta Rozalio, wzorze dziewiczej wstydliwości, módl się za nami,
Święta Rozalio, ofiaro miła Bogu, módl się za nami,
Święta Rozalio, wieńcem pięknych cnót ozdobiona, módl się za nami,
Święta Rozalio, przez zasługi cnót swoich wszelkie zarazy uśmierzająca, módl się za nami,
Święta Rozalio, synogarlico w pustelni kwiląca, módl się za nami,
Święta Rozalio, za swymi rodzicami u Boga orędująca, módl się za nami,
Święta Rozalio, modlitwami swymi rodziców z czyśćca wybawiająca, módl się za nami,
Święta Rozalio, przed śmiercią sakramentów świętych spragniona, módl się za nami,
Święta Rozalio, przez kapłana Bożego w pustelni wyspowiadana, módl się za nami,
Święta Rozalio, w pustelni cudownie Komunią Świętą umocniona, módl się za nami,
Święta Rozalio, olejem świętym przed śmiercią namaszczona, módl się za nami,
Święta Rozalio, w obecności Jezusa, Maryi i Świętych umierająca, módl się za nami,
Święta Rozalio, w walce z epidemią skuteczna patronko, módl się za nami,
Święta Rozalio, wszystkich swoich czcicieli pocieszycielko, módl się za nami,
Święta Rozalio, czcicielom swoim w życiu i przy śmierci pomocy udzielająca. módl się za nami,
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.
Chryste, usłysz nas. Chryste, wysłuchaj nas.
Kyrie elejson. Chryste elejson. Kyrie elejson.

Módl się za nami, święta Rozalio.
Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych.

Módlmy się:
Boże, który święte ciało służebnicy Twojej, Rozalii, wśród skalistych gór znalezione, za niebieskie lekarstwo i obronę w czasie zarazy nam darować raczył, udziel hojnie Twoim wiernym, którzy jej pomocy wzywamy, łaski zachowania od wszelkich niebezpieczeństw chorób ciała i ducha. Przez naszego Pana, Jezusa Chrystusa, który z Tobą żyje i króluje, w jedności Ducha Świętego, Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Amen.

albo:

Módlmy się: Cudowna Pustelnico, święta Rozalio, której aniołowie towarzyszyli tak za życia w pustelni, jak i przy śmierci, ratuj ludzi chorych, skoro taki charyzmat od Boga otrzymałaś. Przez Jezusa Chrystusa, naszego Pana, który z Bogiem Ojcem żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, przez wszystkie wieki wieków. Amen.

albo:

Módlmy się: Święta Rozalio, która w imię miłości Boga zrezygnowałaś ze świata i ziemskich zaszczytów, a prowadzona natchnieniem Ducha Świętego, obrałaś surowe życie w pustelni, wyproś nam tę łaskę u Boga, abyśmy prowadzili życie skromne i miłe Bogu. Spraw przez swoje wstawiennictwo, abyśmy wolni od pokus oraz chorób ciała i ducha dochowali wierności Bogu. Przez naszego Pana, Jezusa Chrystusa, który z Bogiem Ojcem i Duchem Świętym żyje i króluje na wieki wieków. Amen.

Nowenna do św. Rozalii

W cyklu czterotygodniowym - nieustająca

Tydzień I 

† W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Hymn do św. Rozalii
1. Święta Rozalio, dwojga imion kwiecie,
Książęcych dworów córo z urodzenia.
Wznosim do nieba, dziś przy Twoim święcie
Pieśń uwielbienia.
     2. Tyś u stóp góry skryta wręcz olbrzymiej,
     Przezwyciężyłaś moce złej ciemności
     I w twardym głazie swe wyryłaś imię
     Ślubem miłości.
3. Grota za dom Ci służy i posłanie,
Kamień oparciem, deszcz napawa rosą,
Zioła Ci strawą, a skaliste granie,
Boga Ci głoszą.
     4. Oblubienico święta! Swego Pana błagaj za
     Ludem, niech mu stale wierzy,
     Niech ogień, wojny, głód i mór oddala,
     Z naszych rubieży!
5. Niech pochwalony będzie Wszechmogący,
Pan nieba i ziemi odwiecznej wyżyny,
Niech rządzi światem, Bóg nas miłujący,
W Trójcy Jedyny!

Modlitwa wstępna: Święta Rozalio, nasza Patronko. Klejnocie dziewiczej świętości. Do ciebie z ufnością kierujemy naszą modlitwę, obejmując nią całą parafialną wspólnotę i wszystkich twoich czcicieli. Ty, która wycofałaś się w samotność Góry Pielgrzymiej nie – aby zapomnieć o swoich bliskich, ale – aby tym bardziej przez modlitwę i pokutę czuwać nad nimi – czuwaj nad nami! Ty, która odkryłaś grozę grzechu/korzenia wszelkiego zła na świecie i chciałaś swych bliskich wyzwolić od niego, a ich serca skierować ku Bogu – skieruj i nasze!

Prośby: Dziś zatrzymujemy nasz wzrok na Jezusie Chrystusie jedynym Zbawicielu świata. Wczoraj, dziś i zawsze, był w centrum twojej, święta Pustelnico, kontemplacji  i miłości. Prosimy: pomóż poznawać Go coraz lepiej poprzez modlitewną lekturę Biblii, a przede wszystkim Ewangelii. Przekonaj nas, że nie znać Pisma Świętego, to nie znać Chrystusa.

Pieśń: Święta Rozalio

1. Patronko nasza, Rozalio święta,
Przybyłaś do nas z wyspy dalekiej.
Ratuj nas, ocal, gdy się zło rozpęta.
Bądź nam schronieniem, ucieczką i lekiem.

     Święta Rozalio, ratuj nas,
     Obroń nas w złej godzinie,
     Wspieraj nas, Prowadź nas,
     Na każdy czas.
2. Ofiarowałaś Panu miłość i urodę.
Rozkosze świata, bogaty dwór.
W zimnej grocie spędziłaś życie młode.
Na postach i modlitwie, pośród dzikich gór.

     Święta Rozalio, ratuj nas,
     Obroń nas w złej godzinie,
     Wspieraj nas, Prowadź nas,
     Na każdy czas.
3. Teraz obrałaś, święta wędrowniczko,
Dalekie miasto, odległy ląd.
By w tej świątyni o nas pamiętać,
Zdroje łask Bożych upraszać nam stąd.

     Święta Rozalio, ratuj nas,
     Obroń nas w złej godzinie,
     Wspieraj nas, Prowadź nas,
     Na każdy czas.
Wezwania do św. Rozalii: Święta Rozalio, pomóż nam odkryć bogactwo ewangelicznych błogosławieństw: Święta Rozalio, wspomagaj nas abyśmy mogli należeć: – do błogosławionych ubogich, którzy tworzą Królestwo niebieskie, – do błogosławionych cichych, którzy ziemię posiądą, – do błogosławionych, którzy płaczą i zostaną pocieszeni, – do błogosławionych, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, a zostaną nasyceni, – do błogosławionych miłosiernych, którzy miłosierdzia dostąpią, – do błogosławionych czystego serca, którzy Boga oglądać będą, – do błogosławionych pokój czyniących, którzy będą nazwani synami Bożymi, – do błogosławionych, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości i należą do Królestwa niebieskiego.

Modlitwa:
Święta Pustelnico z Monte Pellegrino! Bądź przy nas w drodze chrześcijańskiego życia, które od Chrystusa, z Chrystusem, przez Ducha Świętego prowadzi nas do Ojca. Święta Rozalio, wspomóż nas, abyśmy swoim życiem budowali nieustannie Jego Królestwo/ w prawdzie i miłości, w świętości i w łasce, w sprawiedliwości i pokoju. Amen.

Pieśń do Świętej Rozalii

1. Przezacna księżno dziewico, Rozalio Pustelnico,
Nie gardź naszymi modłami, Wstaw się do Boga za nami;

Nie gardź naszymi modłami, Wstaw się do Boga za nami;
2. Do Ciebie się uciekamy, Ratunku Twego żądamy,
Broń nas od przypadku złego, Od powietrza morowego;

Broń nas od przypadku złego, Od powietrza morowego;
3. Za Twą przyczyną Mario I patronko Rozalio,
Niech powietrze nas złe mija, Boska pomoc niech nam sprzyja;

Niech powietrze nas złe mija, Boska pomoc niech nam sprzyja;
4. My ufamy Tobie śmiele, Ty u Boga możesz wiele,
Wyjednaj swymi prośbami, By Bóg miał litość nad nami;

Wyjednaj swymi prośbami, By Bóg miał litość nad nami;

Modlitwa do świętej Rozalii o oddalenie bicza gniewu Bożego
Boże, którego obraża grzech a przejednywa pokuta, przyjmij łaskawie błaganie Twego ludu: przez zasługi i wstawiennictwo świętej Rozalii, dziewicy, którą od wspaniałości królewskich przeniosłeś na górę samotności, odsuń od nas ziemskie rozkosze, oddal bicz Twego gniewu, na który zasłużyliśmy naszymi grzechami i napełnij nas Twoją miłością. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
O wytrwanie w łasce czystości
Przesławna święta dziewico, Rozalio, by doskonale odtworzyć w sobie obraz twego jedynego dobra – Ukrzyżowanego Odkupiciela, oddałaś się najsurowszej pokucie. W samotności groty twoją radością było nieustanne umartwienie w czuwaniach, postach, biczowaniu twego niewinnego ciała; uproś nam łaskę, byśmy przez ewangeliczne wyrzeczenie opanowali wszelkie nieuporządkowane pożądania oraz zawsze karmili dusze nasze pobożnym rozważaniem prawd wiary chrześcijańskiej i w ten sposób osiągnęli pomyślność w tym życiu, a wieczne szczęście w przyszłym. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

O zachowanie od niebezpieczeństw duszy i ciała
Święta Rozalio, wzgardzicielko świata i zaszczytów ziemskich, a wielka miłośnico Boga. Opuściłaś rozkosze świata i królewskie pałace, a natchnieniem Ducha Świętego prowadzona, obrałaś sobie życie pokutnicze, wyproś nam tę łaskę u Boga, abyśmy oderwani od uciech i rozkoszy tego świata prowadzili życie skromne, umartwione i Bogu miłe. Za przyczyną twoją prosimy, abyśmy byli uwolnieni na ciele od wszelkich niebezpiecznych chorób, a wybawieni od zarazy grzechu, zgorszeń oraz pokus szatańskich na duszy wolnymi zostawali. Przez Pana naszego Jezusa Chrystusa, który z Bogiem Ojcem i Duchem Świętym żyje i króluje przez wszystkie wieki wieków. Amen.

 † W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Tydzień II

† W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Hymn do św. Rozalii
1. Święta Rozalio, dwojga imion kwiecie,
Książęcych dworów córo z urodzenia.
Wznosim do nieba, dziś przy Twoim święcie
Pieśń uwielbienia.
     2. Tyś u stóp góry skryta wręcz olbrzymiej,
     Przezwyciężyłaś moce złej ciemności
     I w twardym głazie swe wyryłaś imię
     Ślubem miłości.
3. Grota za dom Ci służy i posłanie,
Kamień oparciem, deszcz napawa rosą,
Zioła Ci strawą, a skaliste granie,
Boga Ci głoszą.
     4. Oblubienico święta! Swego Pana błagaj za
     Ludem, niech mu stale wierzy,
     Niech ogień, wojny, głód i mór oddala,
     Z naszych rubieży!
5. Niech pochwalony będzie Wszechmogący,
Pan nieba i ziemi odwiecznej wyżyny,
Niech rządzi światem, Bóg nas miłujący,
W Trójcy Jedyny!

Modlitwa wstępna: Święta Rozalio, nasza Patronko. Klejnocie dziewiczej świętości. Do ciebie z ufnością kierujemy naszą modlitwę, obejmując nią całą parafialną wspólnotę i wszystkich twoich czcicieli. Ty, która wycofałaś się w samotność Góry Pielgrzymiej nie – aby zapomnieć o swoich bliskich, ale – aby tym bardziej przez modlitwę i pokutę czuwać nad nimi – czuwaj nad nami! Ty, która odkryłaś grozę grzechu/korzenia wszelkiego zła na świecie i chciałaś swych bliskich wyzwolić od niego, a ich serca skierować ku Bogu – skieruj i nasze!

Prośby: Święta nasza Patronko! Ty, która byłaś zawsze wierna łasce i przyrzeczeniom chrzcielnym, pomóż nam stawać się coraz bardziej świadomymi/ tego pierwszego sakramentu naszej wiary. Niech ten sakrament,/ który uczynił nas przybranymi dziećmi Boga i braćmi Jezusa Chrystusa, będzie źródłem naszej mocy. Niech sakrament bierzmowania i dary Ducha Świętego/ pomogą nam być „solą ziemi i światłem świata”. Pomóż nam być ewangelicznym zaczynem odnowy religijnej, moralnej i społecznej w naszej parafii i w naszym mieście.
Pieśń: Święta Rozalio

1. Patronko nasza, Rozalio święta,
Przybyłaś do nas z wyspy dalekiej.
Ratuj nas, ocal, gdy się zło rozpęta.
Bądź nam schronieniem, ucieczką i lekiem.

     Święta Rozalio, ratuj nas,
     Obroń nas w złej godzinie,
     Wspieraj nas, Prowadź nas,
     Na każdy czas.
2. Ofiarowałaś Panu miłość i urodę.
Rozkosze świata, bogaty dwór.
W zimnej grocie spędziłaś życie młode.
Na postach i modlitwie, pośród dzikich gór.

     Święta Rozalio, ratuj nas,
     Obroń nas w złej godzinie,
     Wspieraj nas, Prowadź nas,
     Na każdy czas.
3. Teraz obrałaś, święta wędrowniczko,
Dalekie miasto, odległy ląd.
By w tej świątyni o nas pamiętać,
Zdroje łask Bożych upraszać nam stąd.

     Święta Rozalio, ratuj nas,
     Obroń nas w złej godzinie,
     Wspieraj nas, Prowadź nas,
     Na każdy czas.
Wezwania do św. Rozalii

Nasza Patronko, zwracamy się do ciebie, uproś nam dary Ducha Świętego:

Święta Rozalio, uproś nam,

(1) dar mądrości, potrzebny do wygrania życia,

(2) dar rozumu, potrzebny do czytania Pisma Świętego,

(3) dar rady, nieodzownie potrzebny w trudnych sytuacjach,

(4) dar męstwa, potrzebny do wytrwania w dobru,

(5) dar umiejętności, ułatwiający podejmować właściwe decyzje,

(6) dar pobożności, doskonalący modlitwę,

(7) dar bojaźni Bożej, wspierający w walce z pokusą.

Modlitwa:
Święta Pustelnico z Monte Pellegrino! Bądź przy nas w drodze chrześcijańskiego życia, które od Chrystusa, z Chrystusem przez Ducha Świętego prowadzi nas do Ojca. Święta Rozalio, wspomóż nas, abyśmy swoim życiem budowali nieustannie Jego Królestwo/ w prawdzie i miłości, w świętości i w łasce, w sprawiedliwości i pokoju. Amen.

Pieśń do Świętej Rozalii

1. Przezacna księżno dziewico, Rozalio Pustelnico,
Nie gardź naszymi modłami, Wstaw się do Boga za nami;

Nie gardź naszymi modłami, Wstaw się do Boga za nami;
2. Do Ciebie się uciekamy, Ratunku Twego żądamy,
Broń nas od przypadku złego, Od powietrza morowego;

Broń nas od przypadku złego, Od powietrza morowego;
3. Za Twą przyczyną Mario I patronko Rozalio,
Niech powietrze nas złe mija, Boska pomoc niech nam sprzyja;

Niech powietrze nas złe mija, Boska pomoc niech nam sprzyja;
4. My ufamy Tobie śmiele, Ty u Boga możesz wiele,
Wyjednaj swymi prośbami, By Bóg miał litość nad nami;

Wyjednaj swymi prośbami, By Bóg miał litość nad nami;

Modlitwa do świętej Rozalii o oddalenie bicza gniewu Bożego
Boże, którego obraża grzech a przejednywa pokuta, przyjmij łaskawie błaganie Twego ludu: przez zasługi i wstawiennictwo świętej Rozalii, dziewicy, którą od wspaniałości królewskich przeniosłeś na górę samotności, odsuń od nas ziemskie rozkosze, oddal bicz Twego gniewu, na który zasłużyliśmy naszymi grzechami i napełnij nas Twoją miłością. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
O wytrwanie w łasce czystości
Przesławna święta dziewico, Rozalio, by doskonale odtworzyć w sobie obraz twego jedynego dobra – Ukrzyżowanego Odkupiciela, oddałaś się najsurowszej pokucie. W samotności groty twoją radością było nieustanne umartwienie w czuwaniach, postach, biczowaniu twego niewinnego ciała; uproś nam łaskę, byśmy przez ewangeliczne wyrzeczenie opanowali wszelkie nieuporządkowane pożądania oraz zawsze karmili dusze nasze pobożnym rozważaniem prawd wiary chrześcijańskiej i w ten sposób osiągnęli pomyślność w tym życiu, a wieczne szczęście w przyszłym. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

O zachowanie od niebezpieczeństw duszy i ciała
Święta Rozalio, wzgardzicielko świata i zaszczytów ziemskich, a wielka miłośnico Boga. Opuściłaś rozkosze świata i królewskie pałace, a natchnieniem Ducha Świętego prowadzona, obrałaś sobie życie pokutnicze, wyproś nam tę łaskę u Boga, abyśmy oderwani od uciech i rozkoszy tego świata prowadzili życie skromne, umartwione i Bogu miłe. Za przyczyną twoją prosimy, abyśmy byli uwolnieni na ciele od wszelkich niebezpiecznych chorób, a wybawieni od zarazy grzechu, zgorszeń oraz pokus szatańskich na duszy wolnymi zostawali. Przez Pana naszego Jezusa Chrystusa, który z Bogiem Ojcem i Duchem Świętym żyje i króluje przez wszystkie wieki wieków. Amen.

 † W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Tydzień III

† W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Hymn do św. Rozalii
1. Święta Rozalio, dwojga imion kwiecie,
Książęcych dworów córo z urodzenia.
Wznosim do nieba, dziś przy Twoim święcie
Pieśń uwielbienia.
     2. Tyś u stóp góry skryta wręcz olbrzymiej,
     Przezwyciężyłaś moce złej ciemności
     I w twardym głazie swe wyryłaś imię
     Ślubem miłości.
3. Grota za dom Ci służy i posłanie,
Kamień oparciem, deszcz napawa rosą,
Zioła Ci strawą, a skaliste granie,
Boga Ci głoszą.
     4. Oblubienico święta! Swego Pana błagaj za
     Ludem, niech mu stale wierzy,
     Niech ogień, wojny, głód i mór oddala,
     Z naszych rubieży!
5. Niech pochwalony będzie Wszechmogący,
Pan nieba i ziemi odwiecznej wyżyny,
Niech rządzi światem, Bóg nas miłujący,
W Trójcy Jedyny!

Modlitwa wstępna: Święta Rozalio, nasza Patronko. Klejnocie dziewiczej świętości. Do ciebie z ufnością kierujemy naszą modlitwę, obejmując nią całą parafialną wspólnotę i wszystkich twoich czcicieli. Ty, która wycofałaś się w samotność Góry Pielgrzymiej nie – aby zapomnieć o swoich bliskich, ale – aby tym bardziej przez modlitwą i pokutę czuwać nad nimi – czuwaj nad nami! Ty, która odkryłaś grozę grzechy/korzenia wszelkiego zła na świecie i chciałaś swych bliskich wyzwolić od niego, a ich serca skierować ku Bogu – skieruj i nasze!
Prośby: Święta Rozalio! Umocnij naszą wiarę, abyśmy otwarcie ją wyznawali, bronili jej z odwagą i nie wstydząc się Ewangelii wprowadzali ją każdego dnia w nasze codzienne życie. Święta Rozalio z Palermo! Ożyw naszą nadzieję opartą na obietnicach Chrystusa, który nie zawodzi i jest u naszego boku zwłaszcza w godzinie cierpienia i próby. Święta nasza Patronko! Pobudź naszą miłość, która jest miłością samego Boga, wlaną w nasze serca, abyśmy umieli dostrzegać Go, kochać i służyć Mu we wszystkich ludziach, zwłaszcza w najmniejszych, ubogich i cierpiących.

Pieśń: Święta Rozalio

1. Patronko nasza, Rozalio święta,
Przybyłaś do nas z wyspy dalekiej.
Ratuj nas, ocal, gdy się zło rozpęta.
Bądź nam schronieniem, ucieczką i lekiem.

     Święta Rozalio, ratuj nas,
     Obroń nas w złej godzinie,
     Wspieraj nas, Prowadź nas,
     Na każdy czas.
2. Ofiarowałaś Panu miłość i urodę.
Rozkosze świata, bogaty dwór.
W zimnej grocie spędziłaś życie młode.
Na postach i modlitwie, pośród dzikich gór.

     Święta Rozalio, ratuj nas,
     Obroń nas w złej godzinie,
     Wspieraj nas, Prowadź nas,
     Na każdy czas.
3. Teraz obrałaś, święta wędrowniczko,
Dalekie miasto, odległy ląd.
By w tej świątyni o nas pamiętać,
Zdroje łask Bożych upraszać nam stąd.

     Święta Rozalio, ratuj nas,
     Obroń nas w złej godzinie,
     Wspieraj nas, Prowadź nas,
     Na każdy czas.

Wezwania do św. Rozalii

Święta nasza Patronko, w twoje ręce składamy troskę o naszych bliźnich. Wołamy do Ciebie:
Święta Rozalio, naucz nas:

(1) upominać grzeszących,

(2) pouczać nieumiejętnych,

(3) dobrze radzić wątpiącym,

(4) pocieszać strapionych,

(5) cierpliwie znosić krzywdy,

(6) chętnie darować urazy,

(7) za żywych i umarłych modlić się,

(8) głodnych nakarmić,

(9) spragnionych napoić,

(10) podróżnych ugościć,

(11) nagich przyodziać,

(12) chorych nawiedzać,

(13) zniewolonych pocieszać,

(14) umarłych grzebać.

Modlitwa:
Święta Pustelnico z Monte Pellegrino! Bądź przy nas w drodze chrześcijańskiego życia, które od Chrystusa, z Chrystusem przez Ducha Świętego prowadzi nas do Ojca. Święta Rozalio, wspomóż nas, abyśmy swoim życiem budowali nieustannie Jego Królestwo/ w prawdzie i miłości, w świętości i w łasce, w sprawiedliwości i pokoju. Amen.

Pieśń do św. Rozalii

1. Witaj różo bez ostrości, Pomoc w morowej przykrości
Rozalio Panno święta, Bogu miła, światu wzięta;

Rozalio Panno święta, Bogu miła, światu wzięta;
2. Tyś bogactwy pogardziła, Dom rodzinny opuściła.
W góry się wielkie udała, W skale mieszkanie obrała;

W góry się wielkie udała, W skale mieszkanie obrała;
3. Opuściłaś te niskości, Pewna niebieskich radości,
Aż po latach Twoje ciało, odnalezione zostało;

Aż po latach Twoje ciało, odnalezione zostało;
4. Tyś od Boga jest nam dana, I za patronkę obrana,
Od powietrza morowego, I przypadku gwałtownego;

Od powietrza morowego, I przypadku gwałtownego;
5. Uproś dla nas łaskę Twego Oblubieńca kochanego,
By dał grzechów odpuszczenie, Po śmierci duszy zbawienie;

By dał grzechów odpuszczenie, Po śmierci duszy zbawienie;

Modlitwa do świętej Rozalii o oddalenie bicza gniewu Bożego
Boże, którego obraża grzech a przejednywa pokuta, przyjmij łaskawie błaganie Twego ludu: przez zasługi i wstawiennictwo świętej Rozalii, dziewicy, którą od wspaniałości królewskich przeniosłeś na górę samotności, odsuń od nas ziemskie rozkosze, oddal bicz Twego gniewu, na który zasłużyliśmy naszymi grzechami i napełnij nas Twoją miłością. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
O wytrwanie w łasce czystości
Przesławna święta dziewico, Rozalio, by doskonale odtworzyć w sobie obraz twego jedynego dobra – Ukrzyżowanego Odkupiciela, oddałaś się najsurowszej pokucie. W samotności groty twoją radością było nieustanne umartwienie w czuwaniach, postach, biczowaniu twego niewinnego ciała; uproś nam łaskę, byśmy przez ewangeliczne wyrzeczenie opanowali wszelkie nieuporządkowane pożądania oraz zawsze karmili dusze nasze pobożnym rozważaniem prawd wiary chrześcijańskiej i w ten sposób osiągnęli pomyślność w tym życiu, a wieczne szczęście w przyszłym. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

O zachowanie od niebezpieczeństw duszy i ciała
Święta Rozalio, wzgardzicielko świata i zaszczytów ziemskich, a wielka miłośnico Boga. Opuściłaś rozkosze świata i królewskie pałace, a natchnieniem Ducha Świętego prowadzona, obrałaś sobie życie pokutnicze, wyproś nam tę łaskę u Boga, abyśmy oderwani od uciech i rozkoszy tego świata prowadzili życie skromne, umartwione i Bogu miłe. Za przyczyną twoją prosimy, abyśmy byli uwolnieni na ciele od wszelkich niebezpiecznych chorób, a wybawieni od zarazy grzechu, zgorszeń oraz pokus szatańskich na duszy wolnymi zostawali. Przez Pana naszego Jezusa Chrystusa, który z Bogiem Ojcem i Duchem Świętym żyje i króluje przez wszystkie wieki wieków. Amen.

 † W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen.

Tydzień IV

† W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen.

Hymn do św. Rozalii
1. Święta Rozalio, dwojga imion kwiecie,
Książęcych dworów córo z urodzenia.
Wznosim do nieba, dziś przy Twoim święcie
Pieśń uwielbienia.
     2. Tyś u stóp góry skryta wręcz olbrzymiej,
     Przezwyciężyłaś moce złej ciemności
     I w twardym głazie swe wyryłaś imię
     Ślubem miłości.
3. Grota za dom Ci służy i posłanie,
Kamień oparciem, deszcz napawa rosą,
Zioła Ci strawą, a skaliste granie,
Boga Ci głoszą.
     4. Oblubienico święta! Swego Pana błagaj za
     Ludem, niech mu stale wierzy,
     Niech ogień, wojny, głód i mór oddala,
     Z naszych rubieży!
5. Niech pochwalony będzie Wszechmogący,
Pan nieba i ziemi odwiecznej wyżyny,
Niech rządzi światem, Bóg nas miłujący,
W Trójcy Jedyny!

Modlitwa wstępna: Święta Rozalio, nasza Patronko. Klejnocie dziewiczej świętości. Do ciebie z ufnością kierujemy naszą modlitwę, obejmując nią całą parafialną wspólnotę i wszystkich twoich czcicieli. Ty, która wycofałaś się w samotność Góry Pielgrzymiej nie – aby zapomnieć o swoich bliskich, ale – aby tym bardziej przez modlitwę i pokutę czuwać nad nimi – czuwaj nad nami! Ty, która odkryłaś grozę grzechu/korzenia wszelkiego zła na świecie i chciałaś swych bliskich wyzwolić od niego, a ich serca skierować ku Bogu – skieruj i nasze!
Prośby: Święta Rozalio, ty zostałaś obdarzona szczególnym darem modlitwy. Uproś nam u Boga czas na modlitwę i jej umiłowanie. Święta nasza Patronko, pochodząca z bogatego rodu! Odkryłaś wartość ewangelicznej perły i oddałaś wszystko, by ją posiąść, uproś nam u Boga mądrość, która umie obfitować i potrafi rezygnować z tego, co przeszkadza w świętości. Otocz opieką naszych ubogich, aby nie cierpieli biedy/ oraz bogatych, by z radością umieli się dzielić tym, co posiadają.

Pieśń: Święta Rozalio

1. Patronko nasza, Rozalio święta,
Przybyłaś do nas z wyspy dalekiej.
Ratuj nas, ocal, gdy się zło rozpęta.
Bądź nam schronieniem, ucieczką i lekiem.

     Święta Rozalio, ratuj nas,
     Obroń nas w złej godzinie,
     Wspieraj nas, Prowadź nas,
     Na każdy czas.
2. Ofiarowałaś Panu miłość i urodę.
Rozkosze świata, bogaty dwór.
W zimnej grocie spędziłaś życie młode.
Na postach i modlitwie, pośród dzikich gór.

     Święta Rozalio, ratuj nas,
     Obroń nas w złej godzinie,
     Wspieraj nas, Prowadź nas,
     Na każdy czas.
3. Teraz obrałaś, święta wędrowniczko,
Dalekie miasto, odległy ląd.
By w tej świątyni o nas pamiętać,
Zdroje łask Bożych upraszać nam stąd.

     Święta Rozalio, ratuj nas,
     Obroń nas w złej godzinie,
     Wspieraj nas, Prowadź nas,
     Na każdy czas.

Wezwania do św. Rozalii

Święta Rozalio! Opatrzność ustanowiła cię Szafarką łask w godzinach wielkiego zagrożenia epidemiami. Uproś nam u Boga odporność na choroby ducha/ i ratuj od tych, które zapuściły korzenie w naszym sercu:

Święta Rozalio, ratuj nas

(1) od grzechu pychy, matki wszystkich grzechów,

(2) od chciwości, która niszczy nawet najmocniejszych,

(3) od nieczystości, która zniesławia i zniewala człowieka,

(4) od zazdrości, która boleśnie rani,

(5) od nie umiarkowania w jedzeniu i piciu,

(6) od niekontrolowanych wybuchów gniewu,

(7) od pleśni lenistwa,

(8) od nałogu pijaństwa i choroby alkoholizmu,

(9) od kłótni i grzechów języka.

Modlitwa:
Święta Pustelnico z Monte Pellegrino! Bądź przy nas w drodze chrześcijańskiego życia, które od Chrystusa, z Chrystusem przez Ducha Świętego prowadzi nas do Ojca./ Święta Rozalio, wspomóż nas, abyśmy swoim życiem budowali nieustannie Jego Królestwo w prawdzie i miłości, w świętości i w łasce, w sprawiedliwości i pokoju. Amen.

Pieśń do św. Rozalii

1. Witaj różo bez ostrości, Pomoc w morowej przykrości
Rozalio Panno święta, Bogu miła, światu wzięta;

Rozalio Panno święta, Bogu miła, światu wzięta;
2. Tyś bogactwy pogardziła, Dom rodzinny opuściła.
W góry się wielkie udała, W skale mieszkanie obrała;

W góry się wielkie udała, W skale mieszkanie obrała;
3. Opuściłaś te niskości, Pewna niebieskich radości,
Aż po latach Twoje ciało, odnalezione zostało;

Aż po latach Twoje ciało, odnalezione zostało;
4. Tyś od Boga jest nam dana, I za patronkę obrana,
Od powietrza morowego, I przypadku gwałtownego;

Od powietrza morowego, I przypadku gwałtownego;
5. Uproś dla nas łaskę Twego Oblubieńca kochanego,
By dał grzechów odpuszczenie, Po śmierci duszy zbawienie;

By dał grzechów odpuszczenie, Po śmierci duszy zbawienie;

Modlitwa do świętej Rozalii o oddalenie bicza gniewu Bożego
Boże, którego obraża grzech a przejednywa pokuta, przyjmij łaskawie błaganie Twego ludu: przez zasługi i wstawiennictwo świętej Rozalii, dziewicy, którą od wspaniałości królewskich przeniosłeś na górę samotności, odsuń od nas ziemskie rozkosze, oddal bicz Twego gniewu, na który zasłużyliśmy naszymi grzechami i napełnij nas Twoją miłością. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
O wytrwanie w łasce czystości
Przesławna święta dziewico, Rozalio, by doskonale odtworzyć w sobie obraz twego jedynego dobra – Ukrzyżowanego Odkupiciela, oddałaś się najsurowszej pokucie. W samotności groty twoją radością było nieustanne umartwienie w czuwaniach, postach, biczowaniu twego niewinnego ciała; uproś nam łaskę, byśmy przez ewangeliczne wyrzeczenie opanowali wszelkie nieuporządkowane pożądania oraz zawsze karmili dusze nasze pobożnym rozważaniem prawd wiary chrześcijańskiej i w ten sposób osiągnęli pomyślność w tym życiu, a wieczne szczęście w przyszłym. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

O zachowanie od niebezpieczeństw duszy i ciała
Święta Rozalio, wzgardzicielko świata i zaszczytów ziemskich, a wielka miłośnico Boga. Opuściłaś rozkosze świata i królewskie pałace, a natchnieniem Ducha Świętego prowadzona, obrałaś sobie życie pokutnicze, wyproś nam tę łaskę u Boga, abyśmy oderwani od uciech i rozkoszy tego świata prowadzili życie skromne, umartwione i Bogu miłe. Za przyczyną twoją prosimy, abyśmy byli uwolnieni na ciele od wszelkich niebezpiecznych chorób, a wybawieni od zarazy grzechu, zgorszeń oraz pokus szatańskich na duszy wolnymi zostawali. Przez Pana naszego Jezusa Chrystusa, który z Bogiem Ojcem i Duchem Świętym żyje i króluje przez wszystkie wieki wieków. Amen.

† W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen.

Pieśń do św. Rozalii

Przezacna Księżna - św. Rozalia
1. Przezacna księżna dziewico, Rozalio Pustelnico,
Ze krwi Karola Wielkiego cesarza chrześcijańskiego
     2. Pogardziła dostatkami: dworem, państwem, pieszczotami,
     Na pustynię się udała, mieszkaniem Jej była skała.
3 Tam Jej z Chrystusem zabawa, krynica, z ziółka potrawa,
Towarzystwo z Aniołami, niebieskimi dworzanami
     4. Tamże z Chrystusem zasnęła, tam Jej pogrzeb, tam mogiła,
     Snać rękami anielskimi, gdyż nie mogło być ludzkimi.
5. Zatajona przez czas długi, trafunkiem boskiego sługi,
Gdy się nabożnie przechodzi, wnet na to miejsce nadchodzi
     6. Oznajmij się Panno święta, której dusza w niebo wzięta,
     Tu moje ciało złożone, Rozalii tak rzeczone.
7. Przeniesiono święte ciało uczciwie jak należało,
Do kościoła stołecznego Panorsu miasta zacnego.
     8. Tam odnieśli swe pociechy, gdy Pan Bóg karał za grzechy,
     Plagą srogą śmiertelności, według swej sprawiedliwości.
9. Jest w Krakowie cząstka znaczna, kości Jej święte przezacne,
W kościele świętej Barbary, o jak są wielkie Jej dary.
     10. Piętnaście lat już minęło, gdy się już było zaczęło,
     Powietrze, lecz prędko zgasło, gdy łudzi z prośbą naszło.
11. Rozalio Pustelnico, Chrystusowa Oblubienico,
Do Ciebie się uciekamy, ratunku Twego żądamy.
     12. Ratowałaś Sycylię, ratuj także Polonię,
     Od powietrza morowego i przypadku gwałtownego.
13. Oto powietrze morduje, niejeden w zdrowiu szwankuje,
Pożera śmierć nieugięta i słowa się nie dopyta.
     14. Miasteczka i wsie okopują, drzewem i strażą wartują,
     Nie przystępuj wiara Tobie, niebezpieczno o tej dobie.
15. Palą chałupy, strzelają, zarażonych wyłączają,
W polach, w budach ich zabawa, niewczas, zimno, szczupła strawa.
     16. Jeden się drugiego chroni, daleko od niego stroni,
     Nawet kochany przyjaciel w takim razie nieprzyjaciel.
17. Chodzą po zapłociu krzyczą, a prawie co gardła ryczą,
Wnieć podaj sztuczkę chleba, będziesz miał zapłatę z nieba.
     18. Strachem wielkim nastrożeni, głodem i nędzą ściśnieni,
     Jako bydło umierają, w polach, w lasach się tułają.
19. Snać i pogrzebu nie mają, ciała zwierza pożerają,
Alboli też osękami ciągną w dół także żerdziami.
     20. Jakie serce przyjaciele pobożnych obywateli,
     Patrząc na takie szarpanie ciała, członków rozrywanie.
21. A choć ciało na to przyjdzie, o duszę strach wieczny idzie,
Bo bez świętych sakramentów schodzą wielu tych momentów.
     22. Spowiedzi napominają, kto by czynił oznaczają,
     Na oną drogę daleką nie masz kto by żegnał ręką.
23. Ani świecy ni pasyi, ani żadnej aspersyi,
Chryste Jezu racz być z nami, by nie bylim potępieni.
     24. Przyczyna Panny Maryi, także świętej Rozalii,
     Niech nas od powietrza broni, od gniewu Twego zasłoni.
25. Amen z płaczem rzeczmy wszyscy, pomarli sąsiedzi, bliscy,
Aby się w niebo dostali, z Bogiem wiecznie królowali.

Święta Rozalio, módl się za nami,

Przed Boskim tronem złóż naszą pieśń.

Nasze zmartwienia, nasze cierpienia,

Razem z Jezusem pomóż nam nieść.

Ty się modliłaś, Boga prosiłaś,

W Swym życiu chciałaś za Nim wciąż pójść

W swoich cierpieniach, żarliwej wiary

Dla nas przykładem jesteś do dziś.

W szumie strumyków i śpiewie ptaków,

W groty zaciszu, w górach, hen, tam...

W pokorze serca, w czystości ducha,

W codziennej służbie był z Tobą Pan.

Święta Rozalio, nasza Patronko,

Uproś u Pana łask wszelkich moc.

W ciągłej wędrówce naszego życia

Niechaj nie zaćmi już grzechu noc.

Od niepogody, nieurodzaju,

Chroń zbiory ludzi w ten trudny czas.

Święta Rozalio, prosimy Ciebie,

Twym wstawiennictwem obdarzaj nas.

Autor: Paweł Gościński

Bibliografia

Modlitewnik (1705), Duchowe morowego powietrza lekarstwo św. Rozalia, Kraków.

Nowodworski M. (1914), Encyklopedia kościelna, Kraków

Śpiewnik kościelny katolicki (1917), Kraków

Kod QR do tego wpisu

 

 

 

 

 

 

Strona
Ten link przenosi na górę strony

czwartek, 26 marca 2020

Modlitwa przed Krzyżem Morowym w czasie zagrożenia epidemią

Krzyż Morowy jest nazywany również jako: Karawaka, Karawika, Karawik, Karawinka, Krzyż Choleryczny, Krzyż Lotaryński, Krzyż św. Zachariasza czy Krzyż św. Benedykta. Krzyż ten ma zazwyczaj dwie poprzeczne belki, z których górna jest krótsza od niższej. Ale np. w rejonie Biłgoraja, Karawika ma aż trzy poprzeczne ramiona o różnej długości.

Krzyż Morowy uznawany jest za chroniący przed „morowym” złym powietrzem, epidemiami dżumy, czarnej ospy, cholery, tyfusu czy gruźlicy, ale również przed niebezpieczną pogodą, niespodziewanymi zgonami i innymi nieszczęściami na które ludzie praktycznie nie mają żadnego wpływu. W takich nieprzewidzianych przypadkach może pomóc tylko nasz Stwórca do którego należy się gorliwie modlić i to nie tylko wtedy, kiedy już jakieś klęski czy epidemie na nas spadły ale należy zawczasu prosić Pana naszego Jezusa Chrystusa, aby strzegł nas zawsze i zachował przed wszelkimi nieszczęściami.

Karawaka jako nazwa pochodzi od miejscowości Caravaca de la Cruz leżącej w południowo - wschodniej Hiszpanii, w prowincji Murcja. Pierwowzorem Karawaki były relikwie z drzazgami z Krzyża Ukrzyżowania Jezusa Chrystusa przechowywane w relikwiarzu mającym kształt krzyża patriarchalnego z dwoma poprzecznymi belkami. Wyższa krótsza belka symbolizuje deskę z literami INRI (Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum - Jezus z Nazaretu Król Żydowski) umieszczona nad głową ukrzyżowanego Jezusa Chrystusa.

W jaki sposób właśnie w tej niczym nie wyróżniającej się hiszpańskiej prowincji pojawił się relikwiarz z fragmentami Krzyża Świętego?

Całą sprawę wyjaśnia nam jedna z wielu legend z tym związanych, z połowy XIII wieku, kiedy południe Półwyspu Iberyjskiego należało do Maurów (muzułmanie przybyli na Półwysep z Mauretanii i Algierii i zamieszkiwali te tereny przez prawie osiem wieków). Gubernator Prowincji Walencja - Abu Zayd - muzułmanin - skłócony ze swoim afrykańskim kalifem, szukał oparcia u króla Aragonii Jakuba I Zdobywcy, ponieważ był bardzo zaintrygowany chrześcijaństwem jakie rozwijało się w tym czasie na tym terenie. Abu Zayd pewnego razu przebywał w miejscowości Caravaca i aby głębiej zapoznać się z chrześcijaństwem nakazał kapłanowi znajdującemu się na dworze odprawić mszę świętą. Przygotowano wszystkie potrzebne do tej ceremonii - naczynia i inne rekwizyty, lecz już w trakcie mszy celebrans z przerażeniem spostrzegł, że nie ma najważniejszego elementu potrzebnego do odprawienia mszy, a mianowicie symbolu Krzyża. Kapłan odprawiający mszę zaniemówił i zwrócił oczy ku niebu poszukując tam ratunku, i właśnie w tym momencie Gubernator Abu Zayd wskazał na okno, w którym pojawiły się dwa anioły niosące dwuramienny Krzyż, który następnie został postawiony przez aniołów na ołtarzu.

Pod wpływem tego cudu i wrażenia jakie on zrobił na Abu Zaydim, zdecydował się on jeszcze tego samego dnia na swój chrzest oraz zaczął chrystianizację swoich poddanych. Odnotowano, że wydarzenie miało miejsce 3 maja 1232 roku.

Krzyż, który został przyniesiony przez aniołów zdobył następnie wielką sławę jako cudowny Krucyfiks z Caravaca. Krzyż ten miał 17 cm wysokości oraz ramiona 7 i 10 cm długości i był pochodzenia wschodniego. Najpewniej należał do wybranego podczas I wyprawy krzyżowej z 1096 roku, pierwszego patriarchy łacińskiego Jerozolimy Arnulfa z Chocques. Krzyż wraz z relikwiami drzazg z Krzyża Ukrzyżowania Jezusa pojawił się w Caravaca wraz z Zakonem Templariuszy, którzy w drugiej połowie XIII wieku przejęli miejscowy zamek. Gdy Krzyż stał się już w posiadaniu Templariuszy bardzo szybko zasłynął cudami. Podczas oblegania twierdzy Templariuszy w 1241 roku przez Maurów, zatruli oni wodę z której korzystali oblężeni. Obrońcy znaleźli bukłaki z winem i zamoczyli w nim Krzyż, wino nabrało właściwości leczniczych a wlane do zatrutych studni uczyniło wodę w nich znajdującą się zdatną do picia.

Wydarzenie to jest czczone do dnia dzisiejszego trzydniową wielką fiestą „Los Caballos del Vino”. Mieszkańcy przebrani na Maurów i chrześcijan biorą udział w konkursach i zawodach związanych z końmi, w których oceniają ich urodę i kolorowe ozdoby w jakie są udekorowani oraz biorą udział w różnego rodzaju grach, występach i wyścigach.

Sława cudownego Krzyża bardzo szybko rozeszła się po całym Półwyspie Iberyjskim na tyle, że  Caravaca jako miejscowość dostała w XIV wieku dopisek „de la Cruz” - jako miasto Krzyża. W okresie Drugiej Republiki Hiszpańskiej na tych terenach uprawiano bardzo silną propagandę antykatolicką w czasie której w roku 1934 z Bazyliki w której znajdował się Krzyż i relikwie, zostały one skradzione. W roku 1945 papież Pius XII ofiarował Bazylice cząstkę drzewa Krzyża Prawdziwego pochodzącą z drzewa odkrytego w IV wieku w Jerozolimie. Relikwia ta w kopii oryginalnego relikwiarza obecnie jest przechowywana w Caravaca de la Cruz. W 1998 roku Jan Paweł II nadał Bazylice Krzyża Przenajświętszego i Prawdziwego, jako piątemu miastu na świecie, po Rzymie, Jerozolimie, Santiago de Compostela i Santo Toribio de Liebana, prawo obchodzenia w Sanktuarium w którym przechowywany jest Cudowny Krzyż - Nieustannego Jubileuszu (uznanie co siódmego roku za Rok Święty, na zawsze).

W Hiszpanii Krzyż z Caravaca chronił przed wypadkami, nagłymi zgonami, klątwami, kradzieżami, burzami, piorunami, powodziami, suszami, leczył ciężkie śmiertelne choroby i pomagał na bezsenność. Krzyż był wieszany od wewnątrz mieszkania na drzwiach wejściowych lub przechowywano w szkatułce jako medalion, owinięty w fioletowy jedwab. Po całym świecie Krzyż Karawaka jako cudowny został rozpowszechniony przez Jezuitów.

Do Polski Krzyż jako talizman dotarł w XVI wieku w czasie Soboru Trydenckiego (1545-1563) jako Krzyż Hiszpański. Wraz z Karawaką rozpowszechniała się Modlitwa św. Zachariasza (Papież w latach 741-752), którą umieścił symbolicznie na Krzyżu w formie siedmiu krzyżyków i osiemnastu liter będących pierwszymi literami łacińskich słów od których zaczynają się modlitwy.

W Polsce na podstawie różnych przekładów przyjęła się modlitwa z Krzyża Morowego w następującej formie.

† W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Pod Twoją obronę i opiekę uciekamy się  Święta Boża Rodzicielko, naszemi proźbami!, nie racz gardzić w potrzebach naszych!, ale od wszelakich złych przygód, racz nas zawsze wybawiać Panno Chwalebna i Błogosławiona, Pani nasza, Orędowniczko nasza, Pośredniczko nasza, Pocieszycielko nasza, z Synem Twoim nas pojednaj, Synowi Twojemu nas zalecaj, Twojemu najmilszemu Synowi nas zawsze oddawaj. Amen.

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Krzyżu Chrystusów! Zbaw nas a żarliwość domu Twego niech nas uwolni.

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Krzyż zwycięża Krzyż panuje Krzyż rozkazuje przez Znak Krzyża Panie uwolnij nas od złego powietrza. Daj Boże! Boże mój a uchyl złe powietrze od nas i od miejsca tego. Ja w ręce Twoje Panie polecam ducha mojego, serce i ciało nasze. Aniżeli niebo było i ziemia, Bóg był i mocen jest uwolnić nas od złego powietrza  

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Krzyż Chrystusa mocen jest uchylić złe powietrze z miejsca tego i od ciała naszego. Błoga rzecz jest oczekiwać Boskiej pomocy w milczeniu, aby zniweczyła to złe powietrze. Ja skłonię serce moje do uczynienia sprawiedliwości Twoich, abym się nie zawstydził żem wzywał Ciebie Panie! Z żarliwością uniosłem się nad niegodnemi, widząc pomyślność grzeszników, miałem nadzieję w Tobie o Boże  

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Krzyż Chrystusowy odpędzi czarty i powietrze zepsute i zarazę oddali. Sam jestem Twojem zbawieniem mówi Pan, wołaj do Mnie a Ja cię wysłucham i uwolnię od złego powietrza.

Ach.! Przepaść, przepaści wzywa i głosem Twoim wypędziłeś czarty, zachowaj nas od tego złego powietrza. Błogosławiony kto ma nadzieję w Panu i nie ogląda się na próżność i niedorzeczności  zawodne.

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Krzyżu Chrystusów byłeś dawniej hańbą i pogardą, teraz jesteś chwałą i uszanowaniem, bądź mi zbawieniem, oddal czarta od miejsca tego i powietrze zepsute od ciała naszego. Żarliwość o Honor Boski niech nas nawróci wprzódy niż pomrzemy i w imieniu Twojem zachowaj nas od tego złego powietrza

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Znak Krzyża niech uwolni lud Boży i od złego powietrza tych, którzy w nim mają nadzieję. Hardy ludu, jakże to wywdzięczasz się Panu? Oddaj obietnice twoje, niosąc ofiarę chwały i ufaj Jemu, że mocen jest miejsce to i nas od złego powietrza uwolnić, Bo którzy ufają w Nim, niebywają zawstydzeni. Gardło nasze niech się spiecze i do szczęki naszej niech przylgnie język nasz, gdyby Cię nie mieli błogosławić. Uwolnij nadzieję mających w Tobie, my ufamy Tobie, uwolnij nas Boże od tego złego powietrza i miejsce to - w którem imienia Twego wzywamy.

Fundamenta ziemi wstrzęsły się i ciemności całą ziemię ogarnęły w czasie Twojej śmierci Panie, mój Boże! Niech się nie stanie mieczem,  nikczemna czartowską moc, Boś po to przyszedł Synu Boga Żywego abyś zniweczył dzieła czarta; oddal mocą Twoją z miejsca tego i od nas sług Twoich złe powietrze, niech się uchyli morowa zaraza od nas, w ciemności zewnętrzne.

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Krzyżu Chrystusów broń nas i uchyl z miejsca tego złe powietrze i sługi Twoje uwolnij od moru Boś łaskaw jest i miłosierny, wielkiego zlitowania i prawdziwy. Błogosławiony - kto nie spojrzał na próżności i na nikczemności fałszywe, w dniu złym uwolni go Pan. Panie! Tobie zaufałem, uwolnij nas od tego złego powietrza. Fundamentem i ucieczką stał się Pan dla nas bo w Nim my zaufali. Zachowaj nas Boże od złego powietrza. Racz wejrzeć na nas Panie Boże mój Wszechmocny z świętej stolicy majestatu Twego, zmiłuj się nad nami, dla miłosierdzia Twojego od morowego powietrza uwolnij nas. Sam jesteś uzdrowieniem naszem Uzdrów nas! A będziem uzdrowieni Zachowaj nas! A będziem zachowani. Amen.

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Benedictus - Pieśń, Kantyk Zachariasza

Błogosławiony Pan, Bóg Izraela, *

bo lud swój nawiedził i wyzwolił.

     I wzbudził dla nas moc zbawczą *

     w domu swego sługi Dawida.

Jak zapowiedział od dawna *

przez usta swych świętych proroków,

     Że nas wybawi od naszych nieprzyjaciół *

     i z ręki wszystkich, którzy nas nienawidzą;

Że naszym ojcom okaże miłosierdzie *

i wspomni na swe święte przymierze,

     Na przysięgę, którą złożył *

     ojcu naszemu Abrahamowi.

Da nam, że z mocy nieprzyjaciół wyrwani, *

służyć Mu będziemy bez trwogi,

     W pobożności i sprawiedliwości przed Nim *

     po wszystkie dni nasze.

A ty, dziecię, zwać się będziesz prorokiem Najwyższego, *

gdyż pójdziesz przed Panem przygotować Mu drogi.

     Jego ludowi dasz poznać zbawienie *

     przez odpuszczenie grzechów.

Dzięki serdecznej litości naszego Boga, *

z jaką nas nawiedzi z wysoka Wschodzące Słońce,

     By oświecić tych, co w mroku i cieniu śmierci mieszkają, *

     aby nasze kroki skierować na drogę pokoju.

Chwała Ojcu i Synowi, *

i Duchowi Świętemu.

     Jak była na początku, teraz i zawsze, *

     i na wieki wieków. Amen.

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen

Hymn Zachariasza - Benedictus jest tekstem poetyckim zbudowanym z dwóch zasadniczych części: z psalmu (Łk 1, 68-75) i z proroctwa (Łk 1, 76-79). Obok Hymnu Magnificat, Benedictus uznawany jest za najpiękniejszy hymn chrystologiczny Nowego Testamentu. Oba te teksty doskonale symbolizują sytuację każdego chrześcijanina. Mają wymowę chrystologiczną, ale kairologicznie (nauka o roli Kościoła i chrześcijaństwa w czasach współczesnych) odmiennie ukierunkowaną. W odróżnieniu od hymnu Maryi, który został wygłoszony jeszcze przed przyjściem Jezusa Chrystusa na świat, Zachariasz wyraża dziękczynienie dopiero po narodzeniu Syna. Symbolizuje on tych, którzy wierzą Bogu i chwalą Go dopiero, gdy zobaczą spełnienie się obietnicy. Maryja zaś reprezentuje tych, którzy wierzą, zanim naocznie przekonają się o prawdziwości słów Bożych (Łk 1, 45; J 20, 29)1 2. Te dwie sytuacje zbawcze, Maryi i Zachariasza - jak pisze Enzo Bianchi (włoski zakonnik, teolog katolicki, przeor Wspólnoty monastycznej w Bose, rocznik 1943) - charakteryzują również sytuację nas, współczesnych chrześcijan: „Oto Chrystus już przyszedł, zostaliśmy JUŻ przez Niego odkupieni, ale musimy Go jeszcze oczekiwać; w Chrystusie jesteśmy już odkupieni, ale JESZCZE NIE zostaliśmy włączeni do zbawionych w Królestwie Bożym. Chrześcijanin jest istotnie zawieszony między »już« i »jeszcze nie«, między ziemią i niebem”.

Dlaczego w przedstawionej modlitwie na Karawace są wyrażenia Krzyż Chrystusów, przecież Chrystus nasz Zbawiciel, do którego się modlimy był tylko JEDEN?

W wyrażeniach Krzyż Chrystusów czy analogicznie Psałterz Dawidów występuje dawna forma przymiotnika dzierżawczego, tworzonego na pomocą przyrostka -ów / -ow, oznaczającego przynależność, odpowiadającego na pytanie ‘czyj?’, np.: Tomaszów dom ‘dom Tomasza’, matka Chrystusowa  ‘matka Chrystusa’. Od średniowiecza do XVIII wieku przymiotniki miały w języku polskim dwie odmiany (prostą i złożoną), dlatego możliwe były oboczne formy: Psałterz Dawidów // Psałterz Dawidowy, Krzyż Chrystusów // Krzyż Chrystusowy. Śladem tego, że kiedyś przymiotniki  miały dwie odmiany, są do dzisiaj zachowane warianty: zdrów // zdrowy, gotów // gotowy, pełen // pełny itp.

Chociaż nie widujemy lub coraz rzadziej są spotykane przydrożne Krzyże Morowe to jednak niektórzy z nas nadal noszą na szyi małe Karawaki lub medaliki zwane medalionami św. Benedyka, do których dołączona jest taka krótka modlitwa:

 „Światłem niech będzie mi Krzyż Święty,
a nigdy wodzem smok przeklęty.
Idź precz, szatanie, duchu złości,
nigdy mnie nie kuś do marności.
Złe to, co proponujesz mi.
Sam swoją truciznę pij!”

Zwyczaj stawiania drewnianych, metalowych czy betonowych Karawak, które broniły przed morowym powietrzem czy innymi wyniszczającymi epidemiami od XVII wieku, takimi jak: cholera, która była jedną z najbardziej wyniszczających epidemii, czarna ospa czy gruźlica oraz w okresie II wojny światowej w związku z szerzeniem się epidemii tyfusu, upowszechnił się w całej Polsce. W czasie zagrożenia stawiano Karawaki na początku i końcu miejscowości czy na rozstajach dróg, aby blokowały drogę zarazie. W czasie epidemii nie można było mieszkańcom danej miejscowości wychodzić poza takie Krzyże.

Krzyże Karawaki pozostały do naszych czasów nie tylko w małych miejscowościach i głównie podlaskich wsiach ale dwa takie Krzyże stoją w miejscowości Marki na przedmieściach Warszawy. Jeden drewniany wykonany z drewna dębowego stoi przy głównej ulicy miasteczka w Al. Piłsudskiego na skrzyżowaniu z ul. Fabryczną. Krzyż został postawiony przez mieszkańców Marek ok. roku 1850 jako wotum wdzięczności i jako swego rodzaju „religijna zapora” przed epidemią cholery jaka w tym czasie szalała w pobliskiej Warszawie a szczególnie na jej prawobrzeżnej części: Pradze, Targówku czy Golędzinowie. Inicjatorem wymiany na nowy aktualnie stojący Krzyż był ks. Prałat Zygmunt Wirkowski proboszcz miejscowej parafii św. Izydora w latach 2006-2015. Lokalne przekazy mówią, że takich Krzyży w Markach w tym czasie, było dziesięć postawionych na obrzeżach całej miejscowości, aby broniły miejscową ludność przed epidemiami ciągnącymi z Warszawy. Krzyże drewniane w tym miejscu były wymieniane regularnie co ok. 50 lat. Obecny ma wysokość od podstawy betonowego cokołu 680 cm., ramię krótsze ma 147 cm., a dłuższe 191 cm., średnica u podstawy cokołu wynosi 23 cm.

Drugi Krzyż Morowy w Markach stoi do dzisiaj, również na prywatnej posesji przy ul. Fabrycznej 46. Najpierw był to Krzyż drewniany ale ok. 1975 roku został wykonany nowy z metalowych dwuteowników przez miejscowego kowala.

Maria Konopnicka opisywała tak rozstajne krucyfiksy: „…tam mór kiedyś był i ludzie się od nagłej śmierci krzyżem warowali".

Wraz z rozwojem medycyny ludzkość powoli opanowywała poszczególne choroby i w konsekwencji zaczęto zapominać o Karawakach, które wraz z biegiem lat samoistnie ulegały zniszczeniu i są już w tej chwili rzadkością na polskim krajobrazie. I to był błąd co widzimy obecnie z powodu epidemii koronawirusa. Może należałoby powrócić do modlitwy o wybawienie od szerzącej się zarazy z Karawakami, które przecież na przestrzeni wieków działały cuda. A jeden z wersetów tej modlitwy wskazuje nam drogę, którą powinniśmy zmierzać i pamiętać, że: „Krzyż zwycięża, Krzyż króluje, Krzyż panuje. Przez znak Krzyża oszczędź mnie Panie od tej zarazy”.

Modlitwa, która ratowała przez wieki zatrwożonych chrześcijan może i dziś przynieść nam ukojenie. W obliczu tragedii, która rozgrywa się na naszych oczach, jednym z ratunków bez wątpienia jest krzyż ochronny z modlitwą w czasie epidemii. Według przekazów z VI i XVI wieku, krzyż z wypisanymi na nim słowami modlitwy, stanowi zaporę przeciw epidemii. Nie pozostaje nam więc nic innego jak gorliwe i ufne zawołanie, podążając za jej tekstem:

„Odpędzaj z tego miejsca zarazę i wyzwalaj sługę Twojego z tej choroby, ponieważ jesteś łaskawy i litościwy, pełen miłosierdzia i prawdy”.

Poniżej przedstawiam oryginalne napisy na Krzyżu jako treść modlitwy na czterech tablicach zamontowanych na cokole Krzyża powstałego w 1892 roku a usytuowanego przy Parafii Rzymskokatolickiej p.w. Wniebowzięcia NMP w Białymstoku.

Znaki Krzyża i litery umieszczone na Krzyżach Karawaki różnie były tłumaczone w zależności od miejsca i czasu. Poniżej podaję jedną z wersji tłumaczonej z łaciny na język polski.

 - Crux Christi salva nos.  //   Krzyżu Chrystusowy, zbaw nas.
Z - Zelus domus tuae liberet me.   //     Wiara domu Twego mnie wyzwoli.
 - Crux vincit,crux regnat,crux imperat per signum crucis libera me Domine ab hac peste.  //   Krzyż zwycięży, Krzyż króluje, Krzyż rządzi, przez znak Krzyża wybaw mnie Panie od zguby.
D - Deus Deus meus, expelle pestem a me et a loco isto et libera me.   //  Boże, mój Boże, oddal ode mnie i miejsca mego zgubę i uwolnij mnie od niej.
I - In manus tuas Domine comendo spiritum cor et corpus meum.  //   W ręce Twe, Panie oddaję duszę, serce i ciało moje.
A - Ante caelum et terram Deus erat et dux potens est, libera me ab ista peste.  //     Boże, który byłeś przed niebem i ziemią, Władco potężny, wybaw mnie od zguby.
 - Crux Christi potens est ad expellendam peste ab hoc loco et a corpore meo.   //  Krzyż Chrystusowy władny jest oddalić zgubę od miejsca tego i ode mnie.
B - Bonum est praestolari auxilium Dei cum silentio ut expellat pestem a me.   //  Dobrze jest w milczeniu oczekiwać na pomoc Boga, aby oddaliła zgubę ode mnie.
I - Inclinabo cor meum ad faciendas iustificationes tuas ut non confundar quoniam invocavi te.  //   Naginam serce moje do czynienia skruchy przed Tobą i nie zawiodę się wzywając Ciebie.
Z - Zelam super iniquos pacem peccatorum videns et speravi in te.  //  Wierzę, że ponad niesprawiedliwymi ukażesz pokój grzesznikom, w Tobie mam nadzieję.
 - Crux Christi fuget daemons, aeram corruptum et pestem espellat.   //  Krzyż Chrystusowy rozpędza demony, czasy nieprawości i zguby naprawia.
S - Salus tua ego sum dicit Dominus, clama ad me et ego exaudiam te et liberato te ab ista peste.   //  Jestem twoim zbawieniem, mówi Pan, woła do mnie, a ja Go słucham, i uwolniony jestem od zagłady.
B - Beatus vir qui sperat in Domino et non respexit in vanitatis et insanias falsas.   //  Szczęśliwy, który ma nadzieję w Panu, nie ma upodobania w marnościach i fałszywym zbytku.
 - Crux Christi quae antea fuit in opprobium et contumeliam et nuc in gloriam et nobilitatem, sit mihi in salutem et expella a loco isto diabolum et aerem corruptum et pestem a corpore meo.   //   Krzyżu Chrystusowy, któryś był niegdyś znakiem hańby i zniewagi, a teraz chwały i szlachetności, bądź mi pomocą i oddal z tego miejsca szatana, a czas nieprawości i zguby od ciała mego.
Z - Zelus honoris Dei convertat me antequam moriat et in nomine Tuo salva me ab ista peste.     //  Wiara i cześć oddana Bogu odwraca ode mnie przedwczesny zgon i w imię Twoje obroni mnie od zguby.
 - Crux signum liberet populum Dei et a peste eos qui confidunt in eo.     //  Znak Krzyża uwalnia lud Boży, i chroni od zguby tych, którzy Mu zaufają.
H - Haeccine reddis Domino popule struete, redde vota tua, offerens sacrificium laudis et fide illi quia potens est istum locum, et ab hac peste libera me, quoniam qui confidum in eo non confundentur.   //  Wznoście do Pana modły ludy, oddaj i ty swoje modlitwy, głosząc chwałę świętości i wiarę, która jest mocą, i mnie od zguby uwolnij, dla której to przyczyny ufam, iż się nie zawiodę.
G - Guttum meo et faucibus meis adhaereat lingua mea sit non benedixero Tibi libera sperante in te confido libera me Deus ab hac peste et locum istum in quo nomem tuum invocatur.   //  Kroplą znikomą i małością moją jeno jest moja mowa, ale w błogosławieństwie Twoim wolności upatruję, wierzę, że uwolnisz mnie Boże od zguby, gdy wzywam imienia Twego.
F - Factae sunt tenebrae super universam terram in morte tua, Domine Deus meus, fiat lubrica et tenebrosa diaboli potestas quia ad hoc venisti Fili Dei vivi ut dissolvas opera diaboli expelle, tua potentia a loco isto et a me servo tuo pestem istam discedat, aer corruptus a me in tenebras exteriors.   //  Powstały ciemności nad całą ziemią w chwili śmierci Twojej, Panie Boże mój, nastała śliska i mroczna potęga szatana, aż do powrotu Syna Boga Żywego, który rozproszył dzieła szatańskie, Twoja moc ode mnie, sługi twego zgubę oddala, czasy nieprawości w ciemność odrzuca.
 - Crux Christo defende nos et expelle a loco isto pestem, et servum tuum libera a peste ista, quia benignus es et misericors et multae misericordiae et verax.   //  Krzyżu Chrystusowy, broń nas i oddal od tego miejsca zgubę, uwolnij sługę twego od zguby, Ty, który jesteś łaskawy i miłosierny i pełen miłosierdzia i prawdziwy.
B - Beatus qui nom respexit in vanitates et insanias, in die mala liberabit eum Dominus, Domine in te esperabi me ab hac peste.    //  Szczęśliwy, który nie ma upodobania w marnościach i fałszywym zbytku, w złym dniu wspomoże go Pan, Panie, w tobie mam nadzieję w tym niebezpieczeństwie.
F - Factus est Deus in refugium mihi, quia in Te speravi libera me ab hac peste.   Bóg jest ucieczką dla mnie, który w Tobie mam nadzieję, obroń mnie od zguby.
R - Respice in me domine Deus meus Adonai, in sede sancta maiestatis tuae et miserere mei et propter misericordiam tuam ab hac peste libera me.   //  Spójrz na mnie, Boże mój, Adonai (Wszechwładny Pan), z tronu świętego majestatu Twego, i zmiłuj się nade mną dla miłosierdzia Twego, obroń mnie od zguby.
S - Salus mea tu es sana me et sanabor salvum me facet et salvus ero.  //     Zbawienie moje, uzdrów mnie, i zapisz mnie pośród uzdrowionych, i niech będę zbawiony.

Poniżej na zdjęciu stanowiącym odbitkę graficzną, przedstawiony jest Krzyż Morowy również nazywany był Postrachem demonów wykonany na papierze w technice drzeworytu wzdłużnego.

Przedstawiana kompozycja ujęta jest w prostokąt stojący. Centralnie ukazana Karawaka - krzyż z dwoma poprzecznicami i charakterystycznymi zakończeniami w formie kwiatów kąkolu oraz z brzegami obwiedzionymi "ząbkami". Pośrodku krzyża, w mandorli kielich z Hostią. Po obu jego stronach napis. Ramiona Karawaki wypełnione są podwójnym rzędem liter, które składają się na skrót modlitw w języku łacińskim, umieszczanych na krzyżu św. Benedykta. Zniekształcone słowa modlitwy umieszczone są także nad krzyżem, w dolnej części kompozycji oraz na obramieniu. Nad górną częścią Karawaki umieszczone są także małe, schematycznie ukazane gwiazdki.

Zdjęcie i opis zaczerpnięte z Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie. Identyczne drzeworyty możemy znaleźć w Muzeum Narodowym w Warszawie z XVII i XVIII wieku oraz kolorową odbitkę w Muzeum Mazowieckim w Płocku.

Bibliografia

Arct Michał (1916), Słownik ilustrowany języka polskiego, Warszawa: M. Arcta.

Bruckner Aleksander (1927), Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza.

Gloger Zygmunt, Encyklopedia staropolska, t. III.

Kopeć (2000), Karawaka, w: Encyklopedia Katolicka, t. VIII, Lublin.

Kopaliński Władysław (1991), Słownik symboli. Warszawa: Wiedza Powszechna

Sokół, Krzyże i kapliczki, s. 161.

de la Fuente Vicente (1886). La Santa Cruz de Caravaca.

Gloger Zygmunt. Karawaka. W: Encyklopedia Staropolska.

Karawaka i medal św. Benedykta. Muzeum Etnograficzne w Krakowie.

Kołyszko Marek (2015). Wizerunki podwójnego krzyża w kulturze Polski. Toruń

Kracik Jan (2012). Chrześcijaństwo kontra magia : historyczne perypetie. Kraków: Wydawnictwo M.

Pękacka-Falkowska Katarzyna. Karawaka. Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.

Piszczatowska Marta. Knyszyńskie krzyże typu karawaka. Studia Podlaskie. 2011, tom XIX,.

Pozo Martínez Indalecio. Una versión poética de la aparición de la Cruz de Caravaca: Las Coplas reales de la Universidad de Harvard.

Tajemnicza „karawaka”, czyli krótka historia i znaczenie medalionów św. Benedykta w kościele tynieckim. Centrum Duchowości Benedyktyńskiej.

Walczy Zofia (1987), Karawaka Z dziejów kultury religijnej w Polsce. Nasza Przeszłość, t. 68.

Kod QR do tego wpisu

 

 

 

 

 

 

Strona
Ten link przenosi na górę strony