Dary charyzmatyczne rozdzielane przez Ducha Świętego

 „Kto nie modli się do Boga, modli się do diabła” (Papież Franciszek, 2013.03.14)

Charyzmatów jest wiele, a Duch Święty jest nieograniczony w działaniu.

W nauce Kościoła rozróżniamy dary hierarchiczne i charyzmatyczne. Pierwotny związek między darami hierarchicznymi, udzielanymi poprzez sakramentalną łaskę święceń, a darami charyzmatycznymi, rozdzielanymi przez Ducha Świętego według Jego uznania, ma swoje najgłębsze korzenie w relacji między wcielonym Logos Bożym a Duchem Świętym, który zawsze jest Duchem Ojca i Syna. 

W Liście Kongregacji Nauki Wiary - „Iuvenescit Ecclesia” (Odmłodzony Kościół) na temat relacji między darami hierarchicznymi a charyzmatycznymi dla życia i misji Kościoła  - przytoczona jest wypowiedź Jana Pawła II dotycząca charyzmatów: „prawdziwe charyzmaty muszą dążyć do spotkania z Chrystusem w sakramentach». Dary hierarchiczne i charyzmatyczne są zatem ze sobą połączone poprzez odniesienie do wewnętrznej relacji między Jezusem Chrystusem a Duchem Świętym. Paraklet jest Tym, który skutecznie, poprzez sakramenty, rozdaje zbawczą łaskę ofiarowaną przez umarłego i zmartwychwstałego Chrystusa, a jednocześnie Tym, który udziela charyzmatów”.

Czym różnią między sobą dary hierarchiczne i charyzmatyczne?

W darach hierarchicznych, jako tych, które związane są z sakramentem kapłaństwa, wyłania się na pierwszy plan relacja ze zbawczym działaniem Chrystusa, poprzez ustanowienie przez Niego Eucharystii. Czytamy o tym w Ewangelii wg św. Łukasza:

Łk 22,14 A gdy nadeszła pora, zajął miejsce u stołu i Apostołowie z Nim.

Łk 22,15 Wtedy rzekł do nich: ”Gorąco pragnąłem spożyć Paschę z wami, zanim będę cierpiał.

Łk 22,16 Albowiem powiadam wam: Już jej spożywać nie będę, aż się spełni w królestwie Bożym”.

Łk 22,17 Potem wziął kielich i odmówiwszy dziękczynienie rzekł: ”Weźcie go i podzielcie między siebie;

Łk 22,18 albowiem powiadam wam: odtąd nie będę już pił z owocu winnego krzewu, aż przyjdzie królestwo Boże”.

Łk 22,19 Następnie wziął chleb, odmówiwszy dziękczynienie połamał go i podał mówiąc: ”To jest Ciało moje, które za was będzie wydane: to czyńcie na moją pamiątkę!”

Łk 22,20 Tak samo i kielich po wieczerzy, mówiąc: ”Ten kielich to Nowe Przymierze we Krwi mojej, która za was będzie wylana.

Potwierdza tę prawdę również św. Paweł w 1 Liście do Koryntian:

1 Kor 11,23 Ja bowiem otrzymałem od Pana to, co wam przekazałem, ze Pan Jezus tej nocy, kiedy został wydany, wziął chleb

1 Kor 11,24 i dzięki uczyniwszy połamał i rzekł: ”To jest Ciało moje za was [wydane]. Czyńcie to na moją pamiątkę”.

1 Kor 11,25 Podobnie, skończywszy wieczerzę, wziął kielich, mówiąc: ”Ten kielich jest Nowym Przymierzem we Krwi mojej. Czyńcie to, ile razy pić będziecie, na moją pamiątkę”.

1 Kor 11,26 Ilekroć bowiem spożywacie ten chleb albo pijecie kielich, śmierć Pańską głosicie, aż przyjdzie.

1 Kor 11,27 Dlatego też kto spożywa chleb lub pije kielich Pański niegodnie, winny będzie Ciała i Krwi Pańskiej.

1 Kor 11,28 Niech przeto człowiek baczy na siebie samego, spożywając ten chleb i pijąc z tego kielicha.

1 Kor 11,29 Kto bowiem spożywa i pije nie zważając na Ciało [Pańskie], wyrok sobie spożywa i pije.

Chrystus udziela również Swoim uczniom władzy odpuszczania grzechów oraz nakazuje prowadzenie działalności apostolskiej z zadaniem głoszenia Ewangelii i udzielania Chrztu.:

J 20,21 A Jezus znowu rzekł do nich: ”Pokój wam! Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam”.

J 20,22 Po tych słowach tchnął na nich i powiedział im: ”Weźmijcie Ducha Świętego!

J 20,23 Którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane”.

Dary hierarchiczne są samymi przez się stabilnymi, trwałymi i nieodwołalnymi.

W tym wpisie nie będę zajmował się darami hierarchicznymi ale zajmę się darami charyzmatycznymi udzielanymi zwykłym ludziom przez Ducha Świętego.

„Charyzmat” jest transkrypcją greckiego słowa chárisma, którym często posługuje się w swych listach święty Paweł, a które pojawia się także w pierwszym liście świętego Piotra. Ma ono ogólne znaczenie „hojnego daru”, a w Nowym Testamencie używane jest wyłącznie w odniesieniu do darów pochodzących od Boga. W niektórych fragmentach kontekst nadaje mu bardziej precyzyjne znaczenie, którego główną cechą jest to, że dary nie są udzielane wszystkim jednakowo.

Rz 12,06 Mamy zaś według udzielonej nam łaski różne dary: bądź dar proroctwa - [do stosowania] zgodnie z wiarą;

1 Kor 12,04 Różne są dary łaski, lecz ten sam Duch;

1 Kor 12,29 Czyż wszyscy są apostołami? Czy wszyscy prorokują? Czy wszyscy są nauczycielami? Czy wszyscy mają dar czynienia cudów?

1 Kor 12,30 Czy wszyscy posiadają łaskę uzdrawiania? Czy wszyscy przemawiają językami? Czy wszyscy potrafią je tłumaczyć?

1 Kor 12,31 Lecz wy starajcie się o większe dary: a ja wam wskażę drogę jeszcze doskonalszą.

1 P 4,10 Jako dobrzy szafarze różnorakiej łaski Bożej służcie sobie nawzajem tym darem, jaki każdy otrzymał.

1 P 4,11 Jeżeli kto ma [dar] przemawiania, niech to będą jakby słowa Boże. Jeżeli kto pełni posługę, niech to czyni mocą, której Bóg udziela, aby we wszystkim był uwielbiony Bóg przez Jezusa Chrystusa. Jemu chwała i moc na wieki wieków! Amen.

Dary charyzmatyczne to dary szczególne, udzielane są przez Ducha Świętego:

J 3,05 Jezus odpowiedział: ”Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci, jeśli się ktoś nie narodzi z wody i z Ducha, nie może wejść do królestwa Bożego.

J 3,06 To, co się z ciała narodziło, jest ciałem, a to, co się z Ducha narodziło, jest duchem.

J 3,07 Nie dziw się, że powiedziałem ci: Trzeba wam się powtórnie narodzić.

J 3,08 Wiatr wieje tam, gdzie chce, i szum jego słyszysz, lecz nie wiesz, skąd przychodzi i dokąd podąża. Tak jest z każdym, który narodził się z Ducha”.

Duch rozdziela je tak, jak chce dla (wspólnego) dobra, ponieważ większość charyzmatów, które Apostoł wymienia, choć nie wszystkie, mają bezpośrednie znaczenie dla dobra wspólnego. Św. Bazyli Wielki (330-379) napisał: „Każdy zaś otrzymuje swój dar nie tyle dla siebie samego. Ile raczej na pożytek drugich. Tak, więc w życiu wspólnym moc Ducha Świętego udzielona jednemu, siłą rzeczy przechodzi równocześnie na wszystkich. Kto zaś żyje samotnie, być może posiada któryś z darów, lecz czyni go bezużytecznym, gdyż nie robi zeń użytku, zakopawszy go w sobie samym”.

1 Kor 12,07 Wszystkim zaś objawia się Duch dla [wspólnego] dobra.

1 Kor 12,08 Jednemu dany jest przez Ducha dar mądrości słowa, drugiemu umiejętność poznawania według tego samego Ducha,

1 Kor 12,09 innemu jeszcze dar wiary w tymże Duchu, innemu łaska uzdrawiania w jednym Duchu,

1 Kor 12,10 innemu dar czynienia cudów, innemu proroctwo, innemu rozpoznawanie duchów, innemu dar języków i wreszcie innemu łaska tłumaczenia języków.

1 Kor 12,11 Wszystko zaś sprawia jeden i ten sam Duch, udzielając każdemu tak, jak chce.

Dary udzielane przez Ducha Świętego są obiektywnie powiązane z nowym życiem w Chrystusie, ponieważ wszyscy, jako poszczególne członki, są częścią Jego Ciała.

1 Kor 12,26 Tak więc, gdy cierpi jeden członek, współcierpią wszystkie inne członki; podobnie gdy jednemu członkowi okazywane jest poszanowanie, współweselą się wszystkie członki.

1 Kor 12,27 Wy przeto jesteście Ciałem Chrystusa i poszczególnymi członkami.

1 Kor 12,28 I tak ustanowił Bóg w Kościele najprzód apostołów, po wtóre proroków, po

trzecie nauczycieli, a następnie tych, co mają dar czynienia cudów, wspierania

pomocą, rządzenia oraz przemawiania rozmaitymi językami.

Właściwe zrozumienie darów charyzmatycznych możliwe jest wyłącznie poprzez odniesienie do obecności Chrystusa i Jego posługi. Dary hierarchiczne i charyzmatyczne jawią się jako połączone ze sobą poprzez odniesienie do wewnętrznej relacji między Jezusem Chrystusem a Duchem Świętym. Dary charyzmatyczne nie są zagwarantowane na zawsze ale nie może ich zabraknąć w życiu ani w misji Kościoła.

Charyzmaty nadzwyczajne i zwyczajne

Pierwsze charyzmaty nadzwyczajne otrzymali od Pana Jezusa pierwsi Apostołowie, następnie 72. uczniów oraz na końcu wszyscy wierni. Zazwyczaj są to osoby prowadzące głębokie życie chrześcijańskie poprzez widoczne i nadzwyczajne działanie Ducha Świętego pośród ludzi.

Do charyzmatów nadzwyczajnych (epifanijnych) należą: prorokowanie, uzdrawianie, wskrzeszanie umarłych, znajomość myśli i zamierzeń ludzi, znajomość odległych faktów, wyprzedzanie odległych faktów, wypędzanie złych duchów, wizje, natchnienia, objawienia, bilokacja, stygmaty, widzenie demonów, słyszenie głosu.

Charyzmaty zwyczajne to łaski, które posiada każdy człowiek, ale nie każdy zdaje sobie z tego sprawę. Obdarzeni nimi są wszyscy ci, którzy dobrowolnie samych siebie lub jakąś cząstkę siebie ofiarowują Bogu lub innym ludziom.

Do charyzmatów zwyczajnych zaliczamy: udzielanie rad, kierownictwo duchowe, współczucie i miłosierdzie, pomoc ubogim, chorym i niepełnosprawnym, godzenie zwaśnionych, nawracanie grzeszników, życie zakonne, post, czystość, ubóstwo, posłuszeństwo, przybliżanie słowa Bożego.

Ogólnie charyzmaty dotyczą: poznawania, mowy i działania.

Poniżej opisuję najważniejsze charyzmaty dane ludziom przez Ducha Świętego.

Charyzmat proroctwa (propheteia)

Wszystkie dary odnoszące się do poznawania można objąć wspólnym mianem proroctwa, ponieważ widzenie należy do poznawania.

 1 Sm 9,09 Ktokolwiek dawniej w Izraelu szedł o coś pytać Boga, mówił: ”Chodźmy do

Widzącego”. Proroka bowiem dzisiejszego w owym czasie nazywano ”Widzącym”.

Proroctwo przede wszystkim i głównie polega na poznawaniu, ponieważ prorocy znają to, co jest niedostępne i dalekie dla zwykłego poznania ludzi. Nazwa „prorocy” pochodzi z greckiego „phanos”, to znaczy ukazywanie się, bo ukazują się im sprawy, które są odległe. To co prorocy pouczeni przez Boga poznają, oznajmiają innym dla ich lepszego bytu.

Iz 21,10 O mój ty [ludu] wymłócony i wytłuczony na klepisku! Co usłyszałem od Pana Zastępów, Boga Izraelowego, to ci oznajmiłem.

Prawdy przewyższające ludzkie poznanie objawione przez Boga mogą być potwierdzone nie ludzkim rozumem: po prostu go przekraczają; ale działaniem mocy Bożej, w myśl słów Ewangelisty:

Mk 16,19 Po rozmowie z nimi Pan Jezus został wzięty do nieba i zasiadł po prawicy Boga.

Mk 16,20 Oni zaś poszli i głosili Ewangelie wszędzie, a Pan współdziałał z nimi i potwierdził naukę znakami, które jej towarzyszyły.

Z proroctwem łączy się czynienie cudów, które są jakby jakimś potwierdzeniem prorockiego przepowiadania. Dlatego w Piśmie św. czytamy:

Pwt 34,10 Nie powstał więcej w Izraelu prorok podobny do Mojżesza, który by poznał Pana twarzą w twarz,

Pwt 34,11 ani [równy] we wszystkich znakach i cudach, które polecił mu Pan czynić w ziemi egipskiej wobec faraona, wszystkich sług jego i całego jego kraju;

Pwt 34,12 ani równy mocą ręki i całą wielką grozą, jaką wywołał Mojżesz na oczach całego Izraela.

Do proroctwa wymagane jest natchnienie, by podnieść umysł, natomiast objawienie jest potrzebne do chwytania spraw Bożych, co też jest uwieńczeniem proroctwa. Objawienie potrzebne jest do chwytania spraw Bożych, usuwa zasłonę ciemności i niewiedzy, w myśl słów Hioba:

Hi 32,08 Ale to duch w człowieku, to Wszechmocnego tchnienie go poucza.

Hi 12,22 Głębinom wydrze tajniki, oświetli odwieczne ciemności,

Proroctwo dotyczy spraw odległych czy niedostępnych dla naszego poznania, dlatego im coś jest bardziej niedostępne czy dalekie dla naszego poznania, tym właściwiej należy do proroctwa. Są trzy stopnie takich spraw:

(1) sprawy niedostępne dla poznania danego jednego człowieka czy to dla zmysłów, czy dla umysłu, ale nie dla wszystkich innych ludzi;

(2) prawdy, które przekraczają powszechnie poznanie wszystkich ludzi; nie dlatego, jakoby same w sobie były niepoznawalne, lecz z powodu niedoskonałości ludzkiego poznania. Do takich prawd należy tajemnica Trójcy Przenajświętszej, objawiona przez serafinów mówiących:

Iz 6,03 I wołał jeden do drugiego: ”Święty, Święty, Święty jest Pan Zastępów. Cała ziemia pełna jest Jego chwały”.

(3) sprawy niedostępne dla poznania wszystkich ludzi, a niedostępne z tego powodu, że same z siebie są niepoznawalne; do takich należą przyszłe zdarzenia przygodne, których prawdziwość nie jest jeszcze zdeterminowana. A ponieważ to, co jest powszechne i samo w sobie, jest ważniejsze niż to, co jest częściowe i z powodu czegoś innego, dlatego do proroctwa należy najwłaściwiej wyjawianie zdarzeń przyszłych.

Wszystko, czego dotyczy proroctwo, łączy jedno, mianowicie że człowiek nie może poznać tego inaczej, jak tylko dzięki objawieniu Bożemu. W poznawaniu prorockim czynnikiem istotnym jest światło Boże; od jego jedności proroctwo otrzymuje jedność gatunku, chociaż sprawy, które dzięki Bożemu światłu zostały proroczo ujawnione, są różne. Niekiedy dusza proroka tknięta duchem proroctwa widzi sprawy teraźniejsze, a nie przyszłe; niekiedy zaś widzi sprawy przyszłe, a nie teraźniejsze. A więc prorok nie zna wszystkiego, co tylko może być objawione. Pan nasz objawia prorokom wszystko to, co jest konieczne do pouczenia wiernego ludu, jednakowoż nie wszystko wszystkim, ale niektóre jednemu, a niektóre innemu.

O tym, że dar proroctwa jest bardzo cennym charyzmatem, możemy dowiedzieć się od św. Pawła Apostoła:

1 Kor 14,01 Starajcie się posiąść miłość, troszczcie się o dary duchowe, szczególnie zaś o dar proroctwa!

Proroctwo to w czasach Chrystusa nie było głównie łączone z przepowiadaniem przyszłości, chociaż i tak się zdarzało. W pierwszych gminach chrześcijańskim istnieli prorocy, którzy ostrzegali o pewnych niebezpieczeństwach, które miały zagrozić gminie lub poszczególnym osobom. Jednym z nich był prorok Agabos, który m.in. przepowiedział Kościołowi w Antiochii, że nadchodzi wielki głód oraz ostrzegł Apostoła św. Pawła, że jeśli uda się do Jerozolimy to zostanie aresztowany i uwięziony. Ogólnie charyzmat proroctwa polega na przekazywaniu pochodzących od Jezusa, który chce mówić do nas poprzez Ducha Świętego, chce nas zapewnić, że jest wciąż żywy i obecny wśród nas, że troszczy się o każdego i zna nasze osobiste problemy. Przekazuje nam słowa radości, światła, napomnienia, odwagi, pocieszenia, nadziei, pociechy i zachęty do dobrego działania.

J 16,12 Jeszcze wiele mam wam do powiedzenia, ale teraz [jeszcze] znieść nie możecie.

J 16,13 Gdy zaś przyjdzie On, Duch Prawdy, doprowadzi was do całej prawdy. Bo nie będzie mówił od siebie, ale powie wszystko, cokolwiek usłyszy, i oznajmi wam rzeczy przyszłe.

Wszystkie proroctwa to nie rozkazy czy groźby ale najwyżej łagodne napomnienia:

1 Tes 5,19 Ducha nie gaście,

1 Tes 5,20 proroctwa nie lekceważcie!

1 Tes 5,21 Wszystko badajcie, a co szlachetne - zachowujcie!

1 Tes 5,22 Unikajcie wszystkiego, co ma choćby pozór zła.

Według św. Pawła celem proroctwa jest:

1 Kor 14,03 Ten zaś, kto prorokuje, mówi ku zbudowaniu ludzi, ku ich pokrzepieniu i pociesze.

Proroctwo powinno być skierowane do konkretnego środowiska, które będzie to rozumiało, że proroctwo skierowane jest właśnie do nich i jest dla nich bardzo czytelne. Nie może to być jednak w formie rozkazów czy poleceń. Czasami prorocy w stanie uniesienia religijnego starają się przekazać swoje proroctwo niezrozumiałymi dla szerokiego kręgu odbiorców dźwiękami nazywanymi „charyzmatyczną mowę artykułowaną”. Często bywa tak, że wtedy niektóra osoba czy osoby do których skierowana jest ta mowa, pod wpływem Ducha Świętego dostają dar tłumaczenia jej na zrozumiały dla siebie język.

Tak prorocy jak i proroctwa mogą być fałszywe, nie pochodzące w całości od Boga, jeżeli np. prorok w pełni świadomie, aby wprowadzić celowo w błąd słuchaczy lub nieświadomie, do Bożego proroctwa dołącza swoje własne przemyślenia.

Pwt 13,02 Jeśli powstanie u ciebie prorok, lub wyjaśniacz snów, i zapowie znak lub cud,

Pwt 13,03 i spełni się znak albo cud, jak ci zapowiedział, a potem ci powie: ”Chodźmy do bogów obcych - których nie znałeś - i służmy im”,

Pwt 13,04 nie usłuchasz słów tego proroka, albo wyjaśniacza snów. Gdyż Pan, Bóg twój, doświadcza cię, chcąc poznać, czy miłujesz Pana, Boga swego, z całego swego serca i z całej duszy.

We wczesnym chrześcijaństwie, jak i obecnie często pojawiają się fałszywi prorocy, o których wierni byli ostrzegani przez Apostołów:

1 J 4,01 Umiłowani, nie dowierzajcie każdemu duchowi, ale badajcie duchy, czy są z Boga, gdyż wielu fałszywych proroków pojawiło się na świecie.

1 J 4,02 Po tym poznajecie Ducha Bożego: każdy duch, który uznaje, że Jezus Chrystus przyszedł w ciele, jest z Boga.

1 J 4,03 Każdy zaś duch, który nie uznaje Jezusa, nie jest z Boga; i to jest duch Antychrysta,

który - jak słyszeliście - nadchodzi i już teraz przebywa na świecie.

Fałszywi prorocy przynoszą smutek i poprzez różne manipulacje dążą do rozbicia wspólnoty chrześcijańskiej, pragnąc jednocześnie dla siebie jakichś korzyści, w przeciwieństwie do prawdziwych proroków, którzy głoszą miłość, radość i pokój nie oczekując w zamian dla siebie żadnych korzyści ziemskich a proponując życie wieczne w niebiosach.

Mt 10,07 Idźcie i głoście: ”Bliskie już jest królestwo niebieskie”.

Mt 10,09 Nie zdobywajcie złota ani srebra, ani miedzi do swych trzosów.

Mt 10,10 Nie bierzcie na drogę torby ani dwóch sukien, ani sandałów, ani laski! Wart jest bowiem robotnik swej strawy.

Według św. Pawła fałszywe znaki i cuda są narzędziem zguby dla tych, którzy nie kochają prawdy:

2 Tes 2,09 Pojawieniu się jego (antychrysta) towarzyszyć będzie działanie szatana, z całą mocą, wśród znaków i fałszywych cudów,

2 Tes 2,10 [działanie] z wszelkim zwodzeniem ku nieprawości tych, którzy giną, ponieważ nie przyjęli miłości prawdy, aby dostąpić zbawienia.

2 Tes 2,11 Dlatego Bóg dopuszcza działanie na nich oszustwa, tak iż uwierzą kłamstwu,

2 Tes 2,12 aby byli osądzeni wszyscy, którzy nie uwierzyli prawdzie, ale upodobali sobie nieprawość.

2 Tes 2,13 Lecz my zawsze winniśmy dziękować Bogu za was, bracia umiłowani przez Pana, że wybrał was Bóg do zbawienia jako pierwociny przez uświecenie Ducha i wiarę w prawdę.

Zły duch wykorzystując człowieka próżność, emocjonalność i wpływ poprzednich doświadczeń w szczególności grzechu, będzie zwodził nas fałszywymi proroctwami przekazując jakie to dobro osiągniemy wykonując jego fałszywe wizje i przesłania. Dlatego Kościół naucza nas, aby generalnie wszelkie takie sytuacje konsultować z naszymi najbliższymi duszpasterzami czy spowiednikami, którzy ocenią czy są one prawdziwe czy jest to działanie szatana. Oprócz tego Kościół na przestrzeni wieków, poprzez swoich świętych wypracował ogólne kryteria na podstawie których, można wcześniej również samemu próbować ocenić czy dane proroctwo jest prawdziwe czy fałszywe.

Do takich podstawowych kryteriów należą:

(1) Proroctwo powinno zostać rozeznane przez osobę, której został dany przez Ducha Świętego dar rozeznania.
(2) W treści proroctwa powinny być elementy dodające odwagi, pocieszające, łagodnie napominające, wlewające w serce nadzieję. Jeśli istnieją w nim elementy przedstawiające groźby, wyrzuty, przepowiadające kary, które zasiewają w duszach strach przygnębienie i dezorientację, proroctwo takie powinno być ocenione jako fałszywe.
(3) Głównym celem powinno być głoszenie chwały Bożej. Wypowiadane słowa powinny wypływać z obfitości Bożej miłości.
(4) Pewność, że proroctwo dotyczące przyszłości jest autentyczne można uzyskać dopiero wtedy, gdy zostanie ono spełnione, toteż należy podchodzić do nich z ostrożnością i pewną rezerwą.
(5) Treść proroctwa musi być zgodna z Pismem Świętym i nauczaniem Kościoła. Jeśli tak nie jest, fałszywość jest ewidentna, bowiem Duch Święty nie przeczy samemu sobie.
(6) Treść proroctwa powinna rozwijać w nas życie Chrystusa, pogłębiać wzajemną miłość. Jeśli natomiast pobudzi niezdrową ciekawość, wywoła chorobliwe pragnienia, odwróci naszą uwagę od Boga – należy je uznać za fałszywe.

Charyzmat uzdrawiania (charismata iamaton)

Dar uzdrawiania dany przez Boga za pośrednictwem osób obdarzonych specjalnym charyzmatem nie czyni ich uzdrowicielami i nie ma nic wspólnego z bioenergoterapią czy podobnymi praktykami obecnie nazywanymi niekonwencjonalnymi metodami medycyny naturalnej, które często mają podłoże spirytystyczne lub okultystyczne, nie ma też nic wspólnego z magią, czarami, wróżbami czy znachorstwem. Posługa charyzmatu uzdrawiania jest zawsze w imię Jezusa Chrystusa w kontekście modlitwy.

Jezus w czasie swego ziemskiego życia wskrzeszał zmarłych oraz uzdrowił wielu chorych, chromych, sparaliżowanych, niewidomych, oczyszczał trędowatych i wypędzał złe duchy, polecił też swoim uczniom, aby czynili podobnie.

Mt 10,08 Uzdrawiajcie chorych, wskrzeszajcie umarłych, oczyszczajcie trędowatych, wypędzajcie złe duchy! Darmo otrzymaliście, darmo dawajcie!

Jezus nauczał, że uzdrawianie wszelkiego rodzaju, jest znakiem duchowego odrodzenia człowieka przez chrzest święty.

Mk 16,15 I rzekł do nich: ”Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu!

Mk 16,16 Kto uwierzy i przyjmie chrzest, będzie zbawiony; a kto nie uwierzy, będzie potępiony.

Mk 16,17 Tym zaś, którzy uwierzą, te znaki towarzyszyć będą: w imię moje złe duchy będą wyrzucać, nowymi językami mówić będą;

Mk 16,18 węże brać będą do rąk, i jeśliby co zatrutego wypili, nie będzie im szkodzić. Na chorych ręce kłaść będą, i ci odzyskają zdrowie”.

Charyzmat uzdrawiania to wiara we wszechmoc Boga i w słowo Jego Syna Jezusa Chrystusa, który zapewniał:

J 16,22 Także i wy teraz doznajecie smutku. Znowu jednak was zobaczę, i rozraduje się serce wasze, a radości waszej nikt wam nie zdoła odebrać.

J 16,23 W owym zaś dniu o nic Mnie nie będziecie pytać. Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: O cokolwiek byście prosili Ojca, da wam w imię moje.

J 16,24 Do tej pory o nic nie prosiliście w imię moje: Proście, a otrzymacie, aby radość wasza była pełna.

Osoba, która została obdarzona darem uzdrawiania jest przekonana, że całą duszą wierząc w moc Boga i modląc się o czyjeś uzdrowienie to nie ona uzdrawia, nie sobie przypisuje moc uzdrawiania, tylko łaskawy Bóg wysłuchuje jego prośby. Moc uzdrawiania nie jest dana na stałe, lecz każde uzdrowienie to odrębny charyzmat.  Aby być powołanym przez Boga do spełniania posługi uzdrawiania, osoba taka musi mieć wiele empatii i współczucia dla chorych oraz wielkie pragnienie modlitwy do Boga w ich intencji. Czy Bóg obdarzył daną osobę charyzmatem uzdrawiania przekonujemy się, kiedy modlitwa w intencji chorego zostaje wysłuchana i chory odzyskuje zdrowie.

Charyzmat modlitwy w wielu różnych językach (gene glosson)

Zstąpieniu Ducha Świętego na Apostołów w dzień Pięćdziesiątnicy towarzyszył dar modlitwy w językach, zwany „darem zwerbalizowanej kontemplacji”, których Apostołowie wcześniej nie znali.

Dz 2,01 Kiedy nadszedł wreszcie dzień Pięćdziesiątnicy, znajdowali się wszyscy razem na tym samym miejscu.

Dz 2,02 Nagle dał się słyszeć z nieba szum, jakby uderzenie gwałtownego wiatru, i napełnił cały dom, w którym przebywali.

Dz 2,03 Ukazały się im też języki jakby z ognia, które się rozdzieliły, i na każdym z nich spoczął jeden.

Dz 2,04 I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić obcymi językami, tak jak im Duch pozwalał mówić.

Dar ten otrzymywali także wierzący w Jezusa w pierwotnych chrześcijańskich gminach. U niektórych świadków takich modlitw robił on wielkie wrażenie, u wielu wywoływał lęk lub był przedmiotem pragnień. Dar języków może występować jako: mówienie w obcym języku, wypowiedzenie jakiegoś Bożego przesłania w języku obcym lub nieistniejącym lub jako modlitwa w języku nieistniejącym. Modlitwa to dar, którego udziela Duch Święty w sytuacji, kiedy człowiek nie znajduje już słów dla wyrażenia swojego uwielbienia Boga.

Św. Paweł, chociaż posiadał dar języków i chciał, aby wszyscy umieli się modlić w różnych językach, w 1 Liście do Koryntian poucza, aby nie przeceniać tego daru.

1 Kor 14,13 Jeśli więc ktoś korzysta z daru języków, niech się modli, aby potrafił to wytłumaczyć.

1 Kor 14,14 Jeśli bowiem modlę się pod wpływem daru języków, duch mój wprawdzie się modli, ale umysł nie odnosi żadnych korzyści.

1 Kor 14,15 Cóż przeto pozostaje? Będę sie modlił duchem, ale będę się też modlił i umysłem, będę śpiewał duchem, będę też śpiewał i umysłem.

1 Kor 14,16 Bo jeśli będziesz błogosławił w duchu, jakże na twoje błogosławienie odpowie ”Amen” ktoś nie wtajemniczony, skoro nie rozumie tego, co ty mówisz?

1 Kor 14,17 Ty wprawdzie pięknie dzięki czynisz, lecz drugi tym się nie buduje.

1 Kor 14,18 Dziękuje Bogu, że mówię językami lepiej od was wszystkich.

1 Kor 14,19 Lecz w Kościele wolę powiedzieć pięć słów według mego rozeznania, by pouczyć innych, zamiast dziesięć tysięcy wyrazów według daru języków.

Dar języków przekracza nasze ograniczone słowa, zastępuje naszą słabość, niezdarność i brak rozeznania potrzeb naszych i wspólnoty.

1 Kor 14,02 Ten bowiem, kto mówi językiem, nie ludziom mówi, lecz Bogu. Nikt go nie słyszy, a on pod wpływem Ducha mówi rzeczy tajemne.

Rz 8,26 Podobnie także Duch przychodzi z pomocą naszej słabości. Gdy bowiem nie umiemy się modlić tak, jak trzeba, sam Duch przyczynia się za nami w błaganiach, których nie można wyrazić słowami.

Rz 8,27 Ten zaś, który przenika serca, zna zamiar Ducha, [wie], że przyczynia się za świętymi zgodnie z wolą Bożą.

Dar języków można podzielić na:

(a) glosolalia - to właściwy dar języków;

(b) jubilacja - to śpiew wspólnotowy w celu uwielbienia Pana;

(c) ksenolalia - to modlitwa w języku, którego osoba modląca się nie zna oraz nigdy jego nie słyszała.

Charyzmat czynienia cudów (energemata dynameon)

Nazwa łacińska wskazuje, że charyzmat czynienia cudów to: moc różnorodnych działań. Każdy zaś cud jest dokonywany mocą osobnego charyzmatu.

W Piśmie Świętym wielokrotnie jest wspominanie o cudach, poniżej przedstawiam niektóre z nich.

1 Kor 12,28 I tak ustanowił Bóg w Kościele najprzód apostołów, po wtóre proroków, po trzecie nauczycieli, a następnie tych, co mają dar czynienia cudów, wspierania pomocą, rządzenia oraz przemawiania rozmaitymi językami.

Dz 19,11 Bóg czynił też niezwykłe cuda przez ręce Pawła,

Dz 19,12 tak że nawet chusty i przepaski z jego ciała kładziono na chorych, a choroby ustępowały z nich i wychodziły złe duchy.

Rz 15,17 Jeśli więc mogę się chlubić, to tylko w Chrystusie Jezusie z powodu spraw

odnoszących się do Boga.

Rz 15,18 Nie odważę się jednak wspominać niczego poza tym, czego dokonał przeze mnie Chrystus w doprowadzeniu pogan do posłuszeństwa [wierze] słowem, czynem,

Rz 15,19 mocą znaków i cudów, mocą Ducha Świętego. Oto od Jerozolimy i na całym obszarze aż po Illirie dopełniłem [obwieszczenia] Ewangelii Chrystusa.

2 Kor 12,12 Dowody [mojego] apostolstwa okazały się pośród was przez wielką cierpliwość,

a także przez znaki i cuda, i przejawy mocy.

Ga 3,05 Czy Ten, który udziela wam Ducha i działa cuda wśród was, [czyni to] dlatego, że wypełniacie Prawo za pomocą uczynków, czy też dlatego, że dajecie posłuch wierze?

Ga 3,06 W taki sam sposób Abraham uwierzył Bogu i to mu poczytano za sprawiedliwość.

Ga 3,07 Zrozumiejcie zatem, że ci, którzy polegają na wierze, ci są synami Abrahama.

Hbr 2,04 Bóg zaś uwierzytelnił je cudami, znakami przedziwnymi, różnorakimi mocami i udzielaniem Ducha Świętego według swej woli.

Wj 4,21 Pan rzekł do Mojżesza: ”Gdy będziesz zbliżał się do Egiptu, pamiętaj o władzy czynienia wszelkich cudów, jaką ci dałem do ręki, i okaż ją przed faraonem. Ja zaś uczynię upartym jego serce, że nie zechce zezwolić na wyjście ludu.

Wj 3,19 Ja zaś wiem, że król egipski pozwoli nam wyjść z Egiptu tylko wtedy, gdy będzie zmuszony ręką przemożną.

Wj 3,20 Wyciągnę przeto rękę i uderzę Egipt różnymi cudami, jakich tam dokonam, a wypuści was.

Wj 7,08 Pan tak powiedział do Mojżesza i Aarona:

Wj 7,09 ”Jeśli faraon powie wam tak: ”Uczyńcie cud na waszą korzyść”, wtedy powiesz Aaronowi: Weź łaskę i rzuć ją przed faraonem, a przemieni się w węża”.

Wj 7,10 Mojżesz i Aaron przybyli do faraona i uczynili tak, jak nakazał Pan. I rzucił Aaron laskę swoją przed faraonem i sługami jego, i zamieniła się w węża.

Jednocześnie św. Paweł Apostoł ostrzega przed fałszywymi cudami, którymi szatan będzie się posługiwał, aby zniszczyć ludzi.

2 Tes 2,07 Albowiem juz działa tajemnica bezbożności. Niech tylko ten, co teraz powstrzymuje, ustąpi miejsca,

2 Tes 2,08 wówczas ukaże się Niegodziwiec, którego Pan Jezus zgładzi tchnieniem swoich ust i wniwecz obróci [samym] objawieniem swego przyjścia.

2 Tes 2,09 Pojawieniu się jego towarzyszyć będzie działanie szatana, z całą mocą, wśród znaków i fałszywych cudów,

2 Tes 2,10 [działanie] z wszelkim zwodzeniem ku nieprawości tych, którzy giną, ponieważ nie przyjęli miłości prawdy, aby dostąpić zbawienia.

2 Tes 2,11 Dlatego Bóg dopuszcza działanie na nich oszustwa, tak iż uwierzą kłamstwu,

2 Tes 2,12 aby byli osądzeni wszyscy, którzy nie uwierzyli prawdzie, ale upodobali sobie nieprawość.

Święty Augustyn tak mówił: „Dlaczego Bóg nie udziela wszystkim świętym daru czynienia cudów?, żeby słabsi w wierze nie ulegli tak bardzo zgubnemu błędowi sądząc, iż większą wartość ma czynienie cudów niż zwykłe spełnianie uczynków sprawiedliwości, którymi zdobywa się życie wieczne”.

Charyzmat umiejętności poznawania (donum scientiae)

Dar umiejętności poznawania to dar wiedzy charyzmatycznej, która pochodzi od Ducha Świętego. Święty Paweł tak napisał o otrzymaniu umiejętności poznawania:

1 Kor 12,08 Jednemu dany jest przez Ducha dar ..., drugiemu umiejętność poznawania według tego samego Ducha,

Duch Święty odkrywa przed osobą, którą obdarzył charyzmatem poznawania, prawdy dotyczącej konkretnego człowieka, dla jego duchowego uzdrowienia. Najczęściej jest to prawda o popełnionych grzechach, o tym jakie są przyczyny jego duchowego zniewolenia, o stanie jego zdrowia fizycznego czy o aktualnym stanie jego duszy oraz jaki jest plan Boży, aby ten człowiek został uzdrowiony.

O darze umiejętności poznawania wielokrotnie jest wspominane zarówno w Starym jak i Nowym Testamencie. Dar ten na przykład został udzielony prorokowi Natanowi, który poznał prawdę o grzechu króla Dawida:

2 Sm 12,01 Pan posłał do Dawida [proroka] Natana. (...)

2 Sm 12,09 Czemu zlekceważyłeś ”słowo” Pana, popełniając to, co złe w Jego oczach? Zabiłeś mieczem Chetyte Uriasza, a jego żonę wziąłeś sobie za małżonkę. Zamordowałeś go mieczem Ammonitów.

Dar poznawania dostał też prorok Izajasz, któremu została przedstawiona wizja nieprzyjacielskiego obozu:

2 Krl 7,01 Elizeusz zaś odpowiedział: ”Posłuchajcie słowa Pańskiego! Tak mówi Pan: Jutro o tej samej porze jedna sea najczystszej mąki będzie za jednego sykla, dwie sea jęczmienia też za jednego sykla - w bramie Samarii”.

2 Krl 7,02 W odpowiedzi na to tarczownik, na którego ramieniu król się wspierał, rzekł do męża Bożego: ”Chociażby nawet Pan zrobił okna w niebiosach, czy mogłoby spełnić się to słowo?” Odpowiedział [Elizeusz]: ”Ty właśnie ujrzysz to swoimi oczami, lecz jeść z tego nie będziesz!”

2 Krl 7,16 Wówczas lud wyszedł i złupił obóz aramejski. Wtedy jedna sea najczystszej maki kosztowała jednego sykla, dwie sea jęczmienia też jednego sykla - według słowa Pańskiego.

2 Krl 7,17 Król rozkazał, żeby tarczownik - na którego ramieniu się wspierał - sprawował nadzór w bramie. Lecz tłum zadeptał go w bramie na śmierć - tak jak przepowiedział mąż Boży, który mówił w chwili przyjścia króla do niego.

Podobnie Ananiasz oglądał w swym duchu nawrócenie Szawła:

Dz 9,10 W Damaszku znajdował się pewien uczeń, imieniem Ananiasz. ”Ananiaszu!” - przemówił do niego Pan w widzeniu. A on odrzekł: ”Jestem, Panie!”

Dz 9,11 A Pan do niego: ”Idź na ulicę Prostą i zapytaj w domu Judy o Szawła z Tarsu, bo właśnie się modli”.

Dz 9,12 (I ujrzał w widzeniu, jak człowiek imieniem Ananiasz wszedł i położył na nim ręce, aby przejrzał).

Dz 9,13 ”Panie - odpowiedział Ananiasz - słyszałem z wielu stron, jak dużo złego wyrządził ten człowiek świętym Twoim w Jerozolimie.

Dz 9,14 I ma on także władzę od arcykapłanów więzić tutaj wszystkich, którzy wzywają Twego imienia”.

Dz 9,15 ”Idź - odpowiedział mu Pan - bo wybrałem sobie tego człowieka za narzędzie. On zaniesie imię moje do pogan i królów, i do synów Izraela.

Dz 9,16 I pokażę mu, jak wiele będzie musiał wycierpieć dla mego imienia”.

Dz 9,17 Wtedy Ananiasz poszedł. Wszedł do domu, położył na nim ręce i powiedział: ”Szawle, bracie, Pan Jezus, który ukazał ci się na drodze, którą szedłeś, przysłał mnie, abyś przejrzał i został napełniony Duchem Świętym”.

Dz 9,18 Natychmiast jakby łuski spadły z jego oczu i odzyskał wzrok, i został ochrzczony.

Charyzmat poznawania jako natchnione zrozumienie, objawia Ducha w konkretnym człowieku oraz powoduje u niego wzrost życia duchowego. Jest to swego rodzaju wiedza objawiona, która nie jest osiągana poprzez normalny proces uczenia się lecz otrzymana w sposób nadprzyrodzony, aby pomagać innym ludziom. Otrzymali go różni wielcy mistycy, święci czy doktorzy Kościoła, jak: św. Ojciec Pio, czy św. Jan Maria Vianney, którzy oprócz wiedzy charyzmatycznej posiadali olbrzymi zasób wiedzy z zakresu teologii lub filozofii oraz znajomość prawd na temat Boga.

Charyzmat umiejętności poznawania może przejawiać się w różnej postaci, jako wewnętrzna wizja dotycząca danej osoby i sytuacji czy jako wewnętrzne odczucie kryjące w sobie konkretne informacje o kimś, z kim charyzmatyk nigdy się nie zetknął.

Charyzmat mowy mądrości i umiejętności

Dar mowy mądrości i umiejętności należy do grupy charyzmatów teologicznych.

Mowa mądrości uzdalnia mówiącego do podzielenia się jakimś nowym wglądem w tajemnice Chrystusa. Człowiekowi dany jest wgląd w Boży plan w danej sytuacji i może to przekazać w słowach rady lub wskazówki. To szczególnie cenny dar dla tych, którzy posługują, nauczając prawd wiary.

1 Kor 12,08 Jednemu dany jest przez Ducha dar mądrości słowa, drugiemu umiejętność

poznawania według tego samego Ducha,

Dar mowy jest charyzmatem, który ma pomagać ludziom w wyjaśnianiu zamiarów Boga dotyczących konkretnych osób i wskazywaniu im właściwej drogi, prowadzącej do zbawienia. Dar ten pomaga w rozumowym pojmowaniu zasad Ewangelii i umiejętnym wyjaśnianiu prawd dotyczących życia Bożego w Bogu i w nas. Jest to dar wyjaśniania głębokich tajemnic chrześcijańskich, które są niezrozumiałe dla zwykłego człowieka, jak na przykład tajemnica Trójcy Przenajświętszej, o tym, że Pan Bóg jest Jeden ale w Trzech Osobach. Charyzmat ten podkreśla, że mądrość i umiejętności danej osoby można rozpoznać na podstawie jej aktualnej wypowiedzi.

Łaski mowy udzielane są dla trzech celów: pierwsze, aby umysł poznał prawdę; osiąga się to wtedy, gdy ktoś tak mówi, że uczy; drugi, aby poruszyć serce, tzn. by człowiek chętnie słuchał słowa Bożego; osiąga się to wtedy, gdy ktoś tak mówi, że się to słuchaczom podoba. A tego nie powinien kaznodzieja szukać dla swojego samozadowolenia czy chwały, ale by ludzi pociągać do słuchania słowa Bożego; trzeci, by słuchacze pokochali to, co się słowem wyraża, i chcieli to spełniać; osiąga się to wtedy, gdy kaznodzieja tak mówi, że słuchaczy skłania. Dla osiągnięcia tych celów Duch Święty posługuje się mową człowieka jakby jakimś narzędziem: sam zaś dokańcza działania wewnątrz.

Charyzmat wiary (pistis)

Charyzmat ten to wiara całym sercem, zupełnie nieodwołalna, która jest zdolna do wszystkiego. Dar ten to nieskończone zaufanie w to, że Bóg w każdych sytuacjach zawsze działa z wielką mocą. Charyzmat wiary, to wiara w znaki, to zupełne zaufanie Wszechmogącemu i Wszechpotężnemu Bogu, który może „przenosić góry”, pobudzać do działania i czynić cuda dla ludzi.

1 Kor 12,09 innemu jeszcze dar wiary w tymże Duchu, innemu łaska uzdrawiania w jednym

Duchu,

Dar wiary to przekonanie, że Bóg zainterweniuje z całą mocą w różnych specyficznych sytuacjach, jak w przypadku, kiedy Św. Piotr widząc chromego proszącego o pomoc tak mu powiedział:

Dz 3,06 ”Nie mam srebra ani złota - powiedział Piotr - ale co mam, to ci daję: W imię Jezusa Chrystusa Nazarejczyka, chodź!”

Dz 3,07 I ująwszy go za prawą rękę, podniósł go. A on natychmiast odzyskał władze w nogach i stopach.

Dz 3,08 Zerwał się i stanął na nogach, i chodził, i wszedł z nimi do świątyni, chodząc, skacząc i wielbiąc Boga.

Charyzmat rozpoznawania duchów

Szatan stara się naśladować Boga i zawsze stara się bardzo sprytnie i wszelkimi możliwymi sposobami zwieść człowieka, także przy pomocy fałszywych znaków i proroctw, tak, że  w niektórych przypadkach jest bardzo trudno człowiekowi rozpoznać, czy mamy do czynienia z działaniem Ducha Świętego czy szatana.  Dlatego Bóg w pewnych sytuacjach udziela daru rozpoznania duchów, który można uważać również jako gwaranta autentyczności innych darów Ducha Świętego.  

1 Kor 12,07 Wszystkim zaś objawia się Duch dla [wspólnego] dobra.

1 Kor 12,10 innemu dar czynienia cudów, innemu proroctwo, innemu rozpoznawanie duchów, innemu dar języków i wreszcie innemu łaska tłumaczenia języków.

Na drodze do osobistej świętości - zjednoczenia z Bogiem Ojcem, Synem i Duchem Świętym napotykamy wiele przeszkód i trudności. Wśród nich są nasze grzechy, słabości innych, ale największe niebezpieczeństwo czyha ze strony osobowego przeciwnika, o którym Jezus powiedział: 

Mt 10,28 Nie bójcie się tych, którzy zabijają ciało, lecz duszy zabić nie mogą. Bójcie się raczej Tego, który dusze i ciało może zatrącić w piekle.

Szatan potrafi dla zmylenia człowieka posługiwać się Słowem Bożym, przybierać postać anioła światłości, a więc kogoś, kto proponuje dobre wybory i rozwiązania, a nawet wprowadzić duszę w stan pocieszenia duchowego. Charyzmat rozpoznawania duchów pomaga rozpoznać podstępy złego ducha, odróżniać je w sposób czytelny od poruszeń pochodzących od Ducha Świętego. Polega na umiejętności zrozumienia, czy dane dzieło, dane zachowanie pochodzi od Boga, od człowieka, czy od złego ducha i czy dany plan jest zgodny z wolą Bożą, czy też nie.

1 J 4,01 Umiłowani, nie dowierzajcie każdemu duchowi, ale badajcie duchy, czy są z Boga, gdyż wielu fałszywych proroków pojawiło się na świecie.

1 P 5,08 Bądźcie trzeźwi! Czuwajcie! Przeciwnik wasz, diabeł, jak lew ryczący krąży szukając kogo pożreć.

1 P 5,09 Mocni w wierze przeciwstawcie się jemu! Wiecie, że te same cierpienia ponoszą wasi bracia na świecie.

Działanie duchów poznajemy po owocach:

Owoce Dobrego Ducha:

Ga 5,22 Owocem zaś ducha jest: miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność,

Ga 5,23 łagodność, opanowanie. Przeciw takim [cnotom] nie ma Prawa.

Owoce złego ducha:

Ga 5,19 Jest zaś rzeczą wiadomą, jakie uczynki rodzą się z ciała: nierząd, nieczystość, wyuzdanie,

Ga 5,20 uprawianie bałwochwalstwa, czary, nienawiść, spór, zawiść, wzburzenie, niewłaściwa pogoń za zaszczytami, niezgoda, rozłamy,

Ga 5,21 zazdrość, pijaństwo, hulanki i tym podobne. Co do nich zapowiadam wam, jak to już zapowiedziałem: ci, którzy się takich rzeczy dopuszczają, królestwa Bożego nie odziedziczą.

Podsumowanie

Dary charyzmatyczne jak już wcześniej było zaznaczone są w sposób dowolny rozdzielane przez Ducha Świętego, aby łaska sakramentalna przynosiła owoce w życiu chrześcijańskim, w sposób zróżnicowany i na wszystkich jego poziomach. Ponieważ charyzmaty te są bardzo stosowne i potrzebne Kościołowi, to poprzez ich wielorakie bogactwo Lud Boży może w pełni przeżywać misję ewangelizacyjną, dostrzegając znaki czasów i interpretując je w świetle Ewangelii. Dary charyzmatyczne pobudzają bowiem wiernych do odpowiedzi na dar zbawienia, w pełnej wolności i w sposób dostosowany do czasów, i uczynienia z siebie daru miłości dla innych oraz autentycznego świadczenia o Ewangelii wobec wszystkich ludzi.

Pośród darów charyzmatycznych, które Duch Święty rozdziela jak chce, jest bardzo wiele darów przyjmowanych i przeżywanych przez ludzi w ramach wspólnoty chrześcijańskiej, które nie wymagają szczególnych uregulowań. Natomiast kiedy dar charyzmatyczny pojawia się jako charyzmat oryginalny czy założycielski, wówczas musi być w odrębny sposób uznany, aby jego bogactwo mogło właściwie rozwinąć się we wspólnocie kościelnej i być wiernie przekazywane w czasie. Stąd pojawia się kluczowe zadanie rozeznania, które spoczywa na władzy kościelnej. Uznanie autentyczności charyzmatu nie zawsze jest zadaniem łatwym, ale jest to powinność, do której zobowiązani są Pasterze. Wierni mają bowiem prawo to tego, by otrzymać od swoich Pasterzy zapewnienie o autentyczności lub nie, charyzmatów i wiarygodności tych, którzy zostali nimi obdarzeni.

Prawdziwe charyzmaty są to dary Ducha włączone w ciało Kościoła, skierowane ku centrum, którym jest Chrystus, skąd się rozchodzą jako bodziec dla ewangelizacji. W ten sposób powinny one urzeczywistniać zgodność z apostolskim celem Kościoła, ukazując wyraźnie zaangażowanie misyjne stając się w coraz większym stopniu podmiotem nowej ewangelizacji.

W zrozumieniu właściwego miejsca charyzmatów w życiu chrześcijańskim, zarówno wspólnotowym, jak i osobistym, konieczna jest stała świadomość słów Chrystusa:

Mt 7,21 Nie każdy, który Mi mówi: ”Panie, Panie!”, wejdzie do królestwa niebieskiego, lecz ten, kto spełnia wolę mojego Ojca, który jest w niebie.

Mt 7,22 Wielu powie Mi w owym dniu: ”Panie, Panie, czy nie prorokowaliśmy mocą Twego imienia, i nie wyrzucaliśmy złych duchów mocą Twego imienia, i nie czyniliśmy wielu cudów mocą Twego imienia?”

Mt 7,23 Wtedy oświadczę im: ”Nigdy was nie znałem. Odejdźcie ode Mnie wy, którzy dopuszczacie się nieprawości!”

Prawda ta jest potwierdzona również w 1 Liście św. Pawła do Koryntian:

1 Kor 13,01 Gdybym mówił językami ludzi i aniołów, a miłości bym nie miał, stałbym się jak miedź brzęcząca albo cymbał brzmiący.

1 Kor 13,02 Gdybym też miał dar prorokowania i znał wszystkie tajemnice, i posiadał wszelką wiedzę, i wszelką [możliwą] wiarę, tak iżbym góry przenosił. a miłości bym nie miał, byłbym niczym.

Pierwsi uczniowie, oczekując na zesłanie Ducha Świętego, trwali zgodnie na modlitwie razem z Maryją, Matką Jezusa.

Dz 1,13 Przybywszy tam weszli do sali na górze i przebywali w niej: Piotr i Jan, Jakub i Andrzej, Filip i Tomasz, Bartłomiej i Mateusz, Jakub, syn Alfeusza, i Szymon Gorliwy, i Juda, [brat] Jakuba.

Dz 1,14 Wszyscy oni trwali jednomyślnie na modlitwie razem z niewiastami, Maryją, Matką Jezusa, i braćmi Jego.

Maryja potrafiła doskonale przyjąć i wykorzystać wszystkie łaski, którymi została nader obficie ubogacona przez Trójcę Przenajświętszą. Przede wszystkim łaską bycia Matką Boga. Wszystkie dzieci Kościoła mogą podziwiać jej pełne posłuszeństwo Duchowi Świętemu, posłuszeństwo w wierze bez skazy i w transparentnej pokorze. Maryja daje zatem świadectwo posłusznego i wiernego przyjęcia każdego daru Ducha. Jak uczy Sobór Watykański II, Dziewica Maryja «Dzięki macierzyńskiej miłości opiekuje się braćmi swego Syna, pielgrzymującymi jeszcze i narażonymi na niebezpieczeństwa i trudy, dopóki nie zostaną doprowadzeni do szczęśliwej ojczyzny». «Ona dała się prowadzić Duchowi na drodze wiary, ku przeznaczeniu służby i płodności», dlatego i my «dzisiaj ku Niej kierujemy spojrzenie, by pomogła nam głosić wszystkim orędzie zbawienia, i aby nowi uczniowie stawali się ewangelizatorami». Z tego to powodu Maryja uznawana jest za Matkę Kościoła i do Niej kierujemy się z ufnością, aby przy Jej skutecznej pomocy i za potężnym wstawiennictwem, charyzmaty obficie rozdawane przez Ducha Świętego wśród wiernych mogły być przez nich posłusznie przyjęte i wykorzystane dla życia i misji Kościoła, oraz dla dobra świata.

Dla chrześcijan charyzmaty są znakiem obecności żywego Trójjedynego Boga w Kościele. Kościół, który nie ogranicza się do wymiaru instytucjonalnego ani też nie może być zredukowany do oderwanych darów duchowych, jest nieustannym miejscem przyzywania Ducha Świętego. Rozmaitość charyzmatów w Kościele wskazuje na jego epikletyczny charakter (przyzywanie Ducha Świętego), i ostatecznie ukazuje suwerenne panowanie Trójjedynego Boga nad całym Kościołem.

Czy zawsze mamy świadomość, że posiadamy jakieś dary Ducha Świętego?

Aby w człowieku ujawnił się charyzmat, dany nam przez Ducha Świętego, potrzeba do tego naszej współpracy z Bogiem, a mianowicie: (a) należy modlić się o taki dar:

Łk 11,13 Jeśli więc wy, choć źli jesteście, umiecie dawać dobre dary swoim dzieciom, o ileż bardziej Ojciec z nieba da Ducha Świętego tym, którzy Go proszą”.

(b) należy być gotowym na przyjęcie darów, jakich chce nam udzielić Duch Święty; (c) zachować dystans do darów jakie otrzymaliśmy i mieć świadomość, że charyzmat w żadnym wypadku nie powiększa naszej świętości; (d) należy zająć się sobą, aby usunąć z naszego zachowania, te które są przeszkodą w świętości, a mianowicie: nasz egocentryzm, manię wielkości, egoizm, poczucie własnej ważności i wyższości nad innymi ludźmi czy szukanie własnej chwały ze względu na otrzymany dar Ducha Świętego. Powinniśmy całe nasze zachowanie czerpać z nauk Jezusa i niczego nie dodawać od siebie:

1 Kor 2,01 Tak też i ja przyszedłszy do was, bracia, nie przybyłem, aby błyszcząc słowem i mądrością głosić wam świadectwo Boże.

1 Kor 2,02 Postanowiłem bowiem, będąc wśród was, nie znać niczego więcej, jak tylko Jezusa Chrystusa, i to ukrzyżowanego

1 Kor 2,03 I stanąłem przed wami w słabości i w bojaźni, i z wielkim drżeniem.

1 Kor 2,04 A mowa moja i moje głoszenie nauki nie miały nic z uwodzących przekonywaniem słów mądrości, lecz były ukazywaniem ducha i mocy,

1 Kor 2,05 aby wiara wasza opierała się nie na mądrości ludzkiej, lecz na mocy Bożej.

1 Kor 2,06 A jednak głosimy mądrość między doskonałymi, ale nie mądrość tego świata

(e) każdy charyzmat powinien być połączony z jednoczesnym głoszeniem Ewangelii.

1 Kor 9,16 Nie jest dla mnie powodem do chluby to, że głoszę Ewangelię. Świadom jestem ciążącego na mnie obowiązku. Biada mi, gdybym nie głosił Ewangelii!

1 Kor 9,17 Gdybym to czynił z własnej woli, miałbym zapłatę, lecz jeśli działam nie z własnej woli, to tylko spełniam obowiązki szafarza.

1 Kor 9,18 Jakąż przeto mam zapłatę? Otóż tę właśnie, że głosząc Ewangelię bez żadnej zapłaty, nie korzystam z praw, jakie mi daje Ewangelia.

1 Kor 9,19 Tak więc nie zależąc od nikogo, stałem się niewolnikiem wszystkich, aby tym liczniejsi byli ci, których pozyskam.

Godne jest pokreślenia to, że charyzmaty nie są wyznacznikiem naszej doskonałości moralnej. Każdy charyzmatyk jest także zwykłym, omylnym, grzesznym człowiekiem a charyzmat jaki otrzymał jest przeznaczony dla dobra wspólnoty, której dotyczy. Charyzmat nie jest nam dany w nagrodę, czy wyuczyliśmy się tego poprzez jakieś ćwiczenia ale jest nam udzielony przez Ducha Świętego, według planu Bożego:

1 Kor 12,11 Wszystko zaś sprawia jeden i ten sam Duch, udzielając każdemu tak, jak chce.

Pamiętajmy jednak, że nie można spodziewać się, że charyzmat otrzyma osoba, która w swoim życiu nie kieruje się miłością do Boga, przykazaniami, wiarą i chrześcijańską moralnością:

J 14,13 A o cokolwiek prosić będziecie w imię moje, to uczynię, aby Ojciec był otoczony chwałą w Synu.

J 14,14 O cokolwiek prosić mnie będziecie w imię moje, Ja to spełnię.

J 14,15 Jeżeli Mnie miłujecie, będziecie zachowywać moje przykazania.

J 14,16 Ja zaś będę prosił Ojca, a innego Pocieszyciela da wam, aby z wami był na zawsze -

J 14,17 Ducha Prawdy, którego świat przyjąć nie może, ponieważ Go nie widzi ani nie zna. Ale wy Go znacie, ponieważ u was przebywa i w was będzie.

J 14,18 Nie zostawię was sierotami: Przyjdę do was.

Charyzmat nie jest dany na stałe, mogą go osłabić lub całkowicie cofnąć nasze naganne zachowania, jak: pycha, próżność, brak pokory, pogarda czy zadufanie.

Oprócz charyzmatów udzielanych przez Ducha Świętego, możemy spotkać się również ze znakami nadprzyrodzonymi swoją istotą przypominające charyzmaty, które pochodzą od szatana. W Ewangelii św. Mateusza Pan Jezus ostrzegał nas o takiej sytuacji:

Mt 24,23 Wtedy jeśliby wam kto powiedział: ”Oto tu jest Mesjasz” albo: ”Tam”, nie wierzcie!

Mt 24,24 Powstaną bowiem fałszywi mesjasze i fałszywi prorocy i działać będą wielkie znaki i cuda, by w błąd wprowadzić, jeśli to możliwe, także wybranych.

Mt 24,25 Oto wam przepowiedziałem.

Mt 24,26 jeśli więc wam powiedzą: ”Oto jest na pustyni”, nie chodźcie tam!; ”Oto wewnątrz domu”, nie wierzcie!

Mt 24,27 Albowiem jak błyskawica zabłyśnie na wschodzie, a świeci aż na zachodzie, tak będzie z przyjściem Syna Człowieczego.

Św. Paweł Apostoł również ostrzega przed działaniami fałszywych proroków przez ducha:

2 Tes 2,01 W sprawie przyjścia Pana naszego Jezusa Chrystusa i naszego zgromadzenia się wokół Niego, prosimy was, bracia,

2 Tes 2,02 abyście się nie dali zbyt łatwo zachwiać w waszym rozumieniu ani zastraszyć bądź przez ducha, bądź przez mowę, bądź przez list, rzekomo od nas pochodzący, jakoby już nastawał dzień Pański.

W Dziejach Apostolskich pokazana jest wróżka Filippi opętana przez złego ducha:

Dz 16,16 Kiedyśmy szli na miejsce modlitwy, zabiegła nam drogę jakaś niewolnica, opętana przez ducha, który wróżył. Przynosiła ona duży dochód swym panom.

Dz 16,17 Ona to, biegnąc za Pawłem i za nami wołała: ”Ci ludzie są sługami Boga

Najwyższego, oni wam głoszą drogę zbawienia”.

Dz 16,18 Czyniła to przez wiele dni, aż Paweł mając dość tego, odwrócił się i powiedział do ducha: ”Rozkazuje ci w imię Jezusa Chrystusa, abyś z niej wyszedł”. I w tejże chwili wyszedł.

Jak odróżnić charyzmaty prawdziwe od fałszywych?

Przede wszystkich charyzmaty nie mogą być sprzeczne z Pismem Świętym oraz nauczaniem Kościoła. Proroctwa otrzymane od Ducha Świętego nie mogą być skierowane przeciwko konkretnej osobie, aby go potępić, oczernić czy poniżyć. Św. Paweł wskazuje czemu powinny służyć charyzmaty:

1 Kor 14,26 Cóż więc pozostaje, bracia? Kiedy się razem zbieracie, ma każdy z was już to dar śpiewania hymnów, już to łaskę nauczania albo objawiania rzeczy skrytych, lub dar języków, albo wyjaśniania: wszystko niech służy zbudowaniu.

Św. Paweł poucza, że proroctwo nie może potępiać całej wspólnoty lub prowadzić do zamieszania czy podziałów we wspólnocie.

1 Kor 14,33 Bóg bowiem nie jest Bogiem zamieszania, lecz pokoju. Tak jak to jest we

wszystkich zgromadzeniach świętych,

Podejrzane proroctwa mogą być takie, które nie wiadomo kogo dotyczą, gdy charyzmaty nie sprawdzają się lub gdy pomimo modlitwy brak jest uzdrowień. Charyzmatyk musi też być osobą religijną, nie zniewoloną przez jakieś zło, zdrową psychicznie oraz taką, która wcześniej nie miała do czynienia z okultyzmem.

Strzeżmy się fałszywych proroków, których wielu stara się nas atakować ze wszystkich stron, również z wewnątrz Kościoła, aby nas zgubić, mamiąc nas dobrami ziemskimi, które szybko przemijają. Nawracajmy się i wierzmy w Ewangelię a osiągniemy życie wieczne w Niebie. Amen.

„Wiemy, że każdy, kto się narodził z Boga, nie grzeszy, lecz Narodzony z Boga strzeże go, a Zły go nie dotyka” (1 J 5, 18).

Bibliografia:

Bp Romaniuk Kazimierz (przekład) (2013), Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu (Biblia Warszawsko-Praska), Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne.

Katechizm Kościoła Katolickiego (1994), Kongregacja Nauki Wiary, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.

Praca zbiorowa (2006) Biblia Tysiąclecia z komentarzami, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.

Biblia Tysiąclecia (2002), Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.

Nowy Leksykon Biblijny (2011), Kielce: Wydawnictwo Jedność.

Pismo Święte Starego Testamentu (2006), Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.

Papież Pius XI (1929, 31 grudnia), Divini Illius Magistri - Encyklika o wychowaniu katolickim, Rzym.

Źródła internetowe:  www.vatican.va https://opoka.org.pl/ www.niedziela.pl, www.katolik.pl, www.brewiarz.pl www.liturgia.wiara.pl www.katolicki.net www.biblia.info.pl www.faustyna.pl www.kapucyni.pl www.jezuici.pl www.pijarzy.pl www.gosc.pl  

Kod QR do tego wpisu

Ten link przenosi na górę strony